دوره 21، شماره 7 - ( دو ماهنامه بهمن و اسفند 1397 )
جلد 21 شماره 7 صفحات 111-102 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- گروه روان‌شناسی تربیتی و تحولی، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران.
2- گروه روان‌شناسی، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، کیش، ایران.
3- گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
4- گروه روان‌شناسی بالینی و سلامت، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران. ، sae_sadeghi@sbu.ac.ir
2- گروه روان‌شناسی، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، کیش، ایران.
3- گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
4- گروه روان‌شناسی بالینی و سلامت، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران. ، sae_sadeghi@sbu.ac.ir
چکیده: (2927 مشاهده)
زمینه و هدف: دیابت بیماری مزمنی است که عوامل فیزیولوژیک، شناختی، رفتاری، هیجانی و اجتماعی در پیشگیری، ابتلا و کنترل آن نقش دارنـد. پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی میزان قند خون از طریق باورهای غیرمنطقی سلامت و منبع کنترل سلامت در بیماران دیابتی نوع 2 انجام شد. مواد و روش‌ها: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران دیابتی نوع 2 مراجعه‌کننده به دو مرکز آزمایشگاه مؤسسه خیریه درمانی مکتب الزهرا (س) و پژوهشکده دیابت دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که 300 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مقیاس چندبعدی منبع کنترل سلامت (MHLC) و مقیاس باورهای غیر منطقی سلامت (IHBS) گردآوری شد. اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از روش‌های تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با کد IR.ut.Rec.1395.030 به تصویب کمیته اخلاق پژوهش در پژوهش‌های زیست پزشکی دانشگاه تهران رسیده است.
یافته‌ها: بین متغیرهای پیش‌بین باورهای غیرمنطقی سلامت (05/0p<)، منبع کنترل سلامت درونی و دیگران (05/0p<)، و منبع کنترل سلامت شانس (01/0p<) با میزان قندخون همبستگی معنی‌دار وجود داشت. هم‌چنین نتایج نشان داد که باورهای غیرمنطقی و منبع کنترل سلامت تغییرات میزان قندخون را به طور معنی‌دار پیش‌بینی می‌کنند (05/0p<، 80/2=(293، 4)F، 037/0=R2، 19/0=R).
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان گفت که از طریق شناسایی منبع کنترل سلامت و باورهای غیرمنطقی سلامت احتمالاً می‌توان سطح قند خون را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 پیش‌بینی کرد و عوارض دیابت را در افراد مبتلا به آن کاهش داد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با کد IR.ut.Rec.1395.030 به تصویب کمیته اخلاق پژوهش در پژوهش‌های زیست پزشکی دانشگاه تهران رسیده است.
یافته‌ها: بین متغیرهای پیش‌بین باورهای غیرمنطقی سلامت (05/0p<)، منبع کنترل سلامت درونی و دیگران (05/0p<)، و منبع کنترل سلامت شانس (01/0p<) با میزان قندخون همبستگی معنی‌دار وجود داشت. هم‌چنین نتایج نشان داد که باورهای غیرمنطقی و منبع کنترل سلامت تغییرات میزان قندخون را به طور معنی‌دار پیش‌بینی می‌کنند (05/0p<، 80/2=(293، 4)F، 037/0=R2، 19/0=R).
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان گفت که از طریق شناسایی منبع کنترل سلامت و باورهای غیرمنطقی سلامت احتمالاً می‌توان سطح قند خون را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 پیش‌بینی کرد و عوارض دیابت را در افراد مبتلا به آن کاهش داد.
فهرست منابع
1. Hussain A, Claussen B, Ramachandran A, Williams R. Prevention of type 2 diabetes: a review. Diabetes research and clinical practice. 2007; 76(3):317-26.
2. Chatterjee S, Khunti K, Davies MJ. Type 2 diabetes. The Lancet. 2017; 389(10085):2239-51.
3. Kaiser AB, Nicole Zhang, Vander Pluum. Comparative Study of Defensive Styles in Diabetic and Non-diabetics Patients. Journal of Diabetes Nursing. 2018; 6(1):408-4019.
4. Fathabadi J, Izaddost M, Taghvaei D, Shalani B, Sadeghi S. The Role of Irrational Health Beliefs, Health Locus of Control and Health-Oriented Lifestyle in Predicting the Risk of Diabetes Payesh. 2018; 17(20015):169-78.
5. Esteghamati A, Larijani B, Aghajani MH, Ghaemi F, Kermanchi J, Shahrami A, et al. Diabetes in Iran: prospective analysis from first nationwide diabetes report of National Program for Prevention and Control of Diabetes (NPPCD-2016). Scientific reports. 2017; 7(1):13461.
6. Group DPPR. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. Obstetrical & Gynecological Survey. 2003; 58(3):182-3.
7. Tricco AC, Ivers NM, Grimshaw JM, Moher D, Turner L, Galipeau J, et al. Effectiveness of quality improvement strategies on the management of diabetes: a systematic review and meta-analysis. The Lancet. 2012; 379(9833):2252-61.
8. Nematpour S, Shahbazian HB, A H. Evaluation of psychological problems in diabetic patients. Jundishapur Jundishapur Scientific Medical Journal. 2010; 9(1):345-52.[Persian].
9. Zare Shahabadi A, Ebrahimi Sadrabadi F. Impact of cognitive factors on treatment of Type 2 Diabetes in Yazd. J Clin Psy Stu. 2012; 4(13):1-22.
10. Mehdikhani S, Gohari MR, Banazade Z. Determining factors affecting fasting blood sugar in patients with type 2 diabetes using Copula functions. Razi Journal of Medical Sciences. 2014; 21(122):1-8.
11. Li Z, Yang S, Zhang X, Fisher E, Tian B, Sun X. Complex relation among Health Belief Model components in TB prevention and care. public health. 2015; 129(7):907-15.
12. Christensen AJ, Martin R, Smyth JM. Encyclopedia of health psychology: Springer Science & Business Media; 2004.
13. Fathabadi J, Sadeghi S, Jomhari F, Talaneshan A. The Role of Health-Oriented Lifestyle and Health Locus of Control in Predicting the Risk of Overweight. Iranian Journal of Health Education and Health Promotion. 2017; 5(4):280-7.
14. Khani Jeihooni A, Hidarnia A, Kaveh MH, Hajizadeh E, A A. The effect of an educational program based on health belief model and social cognitive theory in prevention of osteoporosis in women. Iranian South Medical Journal. 2017; 22(1):529–36. [Persian].
15. Anderson DR, Emery CF. Irrational health beliefs predict adherence to cardiac rehabilitation: A pilot study. Health Psychology. 2014; 33(12):1614.
16. Bridges KR, Harnish RJ. Role of irrational beliefs in depression and anxiety: a review. Health. 2010; 2(08):862.
17. Napp C. Irrational. Health Beliefs and Behaviors SSRN Electronic Journal [Internet]. 2013:Available from: http:/ www.ssrn.com abstract=2336865.
18. Neymotin F, Nemzer LR. Locus of control and obesity. Frontiers in endocrinology. 2014; 5.
19. Naidoo J, Wills J. Health promotion: foundations for practice: Elsevier Health Sciences; 2000.
20. Fathabadi J, Izaddoust M, Taghvaee D, Shallani B, Sadeghi S. Prediction the risk of obesity based on irrational beliefs, health locus of control and health-oriented lifestyle. Journal of Research in Psychological Health. 2017; 11:1-12.
21. Christensen AJ, Moran PJ, Wiebe JS. Assessment of irrational health beliefs: relation to health practices and medical regimen adherence. Health psychology. 1999; 18(2):169.
22. Soltani Shal R, Shameli M, Omidvar M. Psychometric Testing of the Irrational Health Belief Scale in Medical Students. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences. 2017; 27(152):117-31.
23. O’Hea EL, Moon S, Grothe KB, Boudreaux E, Bodenlos JS, Wallston K, et al. The interaction of locus of control, self-efficacy, and outcome expectancy in relation to HbA1c in medically underserved individuals with type 2 diabetes. Journal of Behavioral Medicine. 2009; 32(1):106-17.
24. Ubbiali A, Donati D, Chiorri C, Bregani V, Cattaneo E, Maffei C, et al. The usefulness of the Multidimensional Health Locus of Control Form C (MHLC-C) for HIV+ subjects: an Italian study. AIDS care. 2008; 20(4):495-502.
25. Hassanzadeh R, Toliati M, Hosseini H, Davari F. Relationship between health locus of control and health behaviors. Iranian journal of psychiatry and clinical psychology. 2006; 12(3):277-81.
26. Rosenstock IM. Historical origins of the health belief model. Health education monographs. 1974; 2(4):328-35.
27. Wang C, Coups EJ. Causal beliefs about obesity and associated health behaviors: results from a population-based survey. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity. 2010; 7(1):19.
28. Lewis S, Thomas SL, Blood RW, Hyde J, Castle DJ, Komesaroff PA. Do health beliefs and behaviors differ according to severity of obesity? A qualitative study of Australian adults. International journal of environmental research and public health. 2010; 7(2):443-59.
29. Jáuregui-Lobera I, Bolaños-Ríos P, Santiago-Fernández MJ, Garrido-Casals O, Sánchez E. Perception of weight and psychological variables in a sample of Spanish adolescents. Diabetes, metabolic syndrome and obesity: targets and therapy. 2011; 4:245.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |