مقدمه
توسعه فعالیتهای نفتی در کشورهای نفتخیز سبب بروز مشکلات زیستمحیطی متعددی برای آن کشورها شده که یکی از مهمترین آنها آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی است. از جمله مهمترین این ترکیبات، لجنهای نفتی موجود در کف مخازن ذخیره نفت خام است که یک ترکیب چسبنده و نسبتاً جامد است [
2 ،
1]. تخلیه این نوع لجنهای نفتی به زمین خطرات بزرگی را برای محیط زیست و سلامت انسانها به وجود میآورد، زیرا باعث ورود هیدروکربنهای فرار به هوا و نشت آلایندهها به آبهای زیرزمینی و خاک میشود [
3،
4]. با مدیریت صحیح و یک روش تصفیه مناسب میتوان از گسترش سطحی و عمقی آلودگیهای مربوط جلوگیری کرد [
5،
6].
یکی از مهمترین فرایندها برای تصفیه ترکیبات نفتی، تجزیه بیولوژیکی است. میکروارگانیسمهایی مانند باکتریها و قارچها ترکیبات هیدروکربنی را به ترکیبات آلی و دیگر محصولات نهایی معدنی مانند دیاکسیدکربن و آب تبدیل میکنند. این میکروارگانیسمهای تجزیهکننده ترکیبات نفتی قادر هستند از این ترکیبات به عنوان منبع کربن و انرژی استفاده و آلاینده را به داخل سلول منتقل و در جریان متابولیسم خود از آن استفاده کنند [
7]. فرایند کمپوست از جمله روشهای پالایش زیستی ترکیبات نفتی است که برای تصفیه این نوع لجن میتوان از آن استفاده کرد، که البته میتواند تولید شیرابهای آلوده را به همراه داشته باشد [
8, 9, 10].
اکسیداسیون شیمیایی یکی از روشهای مؤثر تصفیه این نوع شیرابه است که مستلزم استفاده از یک عامل اکسیدکننده همچون پراکسیدهیدروژن و فنتون است. رادیکالهای هیدروکسیل تولیدی ناشی از واکنشهای پراکسیدهیدروژن و فنتون قادر به تجزیه و تخریب آلایندههای آلی از جمله هیدرکربنهای نفتی است. یافتههای مطالعات نبیزاده و همکاران نشان دادند که فرایند پراکسید هیدروژن و فنتون کارایی خوبی در کاهش کل هیدرکربنهای نفتی (TPH) از لجنهای نفتی دارد [
11،
12]. سرعت معمول واکنش بین رادیکالهای هیدروکسیل و مواد آلی در حدود 1010-109 (M-1S-1) گزارش شده است. دو نوع کلی از فرایند فنتون وجود دارد که اولی همان فنتون استاندارد است که در آن از آهن فرو (+2Fe) به عنوان کاتالیست استفاده میشود. دومی که با نامهای «شبهفنتون» و «فنتوناصلاحشده» از آن یاد میشود، حاوی آهن فریک (+Fe3) است. یکی از مزایای کاربرد فرایند اصلاحشده توانایی عمل در دامنه وسیعی از pH است [
13].
با وجود اینکه در کشور مطالعات متنوعی [
14،
15] درباره تصفیه شیرابه پسماندهای شهری با استفاده از فرایند فنتون انجام شده است اما هیچکدام درباره شیرابه حاصل از کمپوست لجنهای نفتی نبوده است. چندین مطالعه نیز وجود دارند که با استفاده از فرایندهای گوناگون فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی اقدام به تصفیه شیرابه کمپوست ناشی از پسماندهای شهری کردهاند. از مهمترین فرایندهای استفادهشده در این تحقیقات میتوان به راکتورهای هوازی با جریان اختلاط کامل و پیستونی در مطالعه حسینی و همکاران [
16]، راکتور ناپیوسته متوالی در مطالعه عطاریان و مختارانی [
17]، فرایند اکسیداسیون پیشرفته H2O2/UV در مطالعه مهداد و همکاران [
18]، فرایند الکتروکواگولاسیون در مطالعه هاشمی و همکاران [
19] و فرایند فتوکاتالیستی UV/TiO2در مطالعه مختارانی و همکاران [
20] اشاره کرد. بنابراین با توجه به نفتخیز بودن ایران و اهمیت این موضوع در کشور، مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی فرایند فنتون اصلاحشده در تصفیه شیرابه حاصل از کمپوست لجنهای نفتی انجام شد.
مواد و روشها
شرایط راکتورها و واکنشهای اکسیداسیون
مطالعه تجربی حاضر در دانشکده بهداشت دانشگاه علومپزشکی اراک انجام شد. شیرابه استفادهشده در این تحقیق از فرایند کمپوست لجنهای نفتی به روش ویندرو به دست آمد. در این فرایند کمپوست، پسماند شهری و نمونه لجن نفتی پس از خرد و الک شدن با نسبتهای اختلاط متفاوتی با هم مخلوط شدند. پس از اختلاط، نسبت C/N/P (توسط NH4Cl و KH2PO4) مخلوط بهدستآمده به ترتیب در حدود 100/5/1 تنظیم شد و در شرایط ویندرو قرار گرفت تا در معرض فعالیت میکروبی باشد. میزان رطوبت توده مواد واکنشدادهشده نیز در حدود 60 درصد تنظیم شد و در طول زمان واکنش نیز رطوبت به طور مداوم اندازهگیری شد و در صورت کاهش با اضافه کردن آب، میزان رطوبت تنظیم شد. برای تأمین اکسیژن و شرایط هوازی توده، عملیات اختلاط و هم زدن توده به صورت دستی با تواتر زمانی دو بار در هفته انجام گرفت. پس از سپری شدن مدتزمان برابر با 12 هفته، شیرابه تولیدی در تودههای گوناگون کمپوست جمعآوری و با هم مخلوط شدند. pH ،COD و TPH شیرابه بهدستآمده به ترتیب برابر با 6/3، 1501 میلیگرم بر لیتر و 170 میلیگرم بر لیتر بود.
شیرابه کمپوست لجنهای نفتی پس از جمعآوری در ظروف پلاستیکی و در دمای یخچال نگهداری شد. در ابتدا محلول فنتون در محیط آزمایشگاه تهیه و پس از آماده کردن غلظتهای موردنظر، به صورت مستقیم به راکتورهای حاوی 200 میلیلیتر شیرابه کمپوست اضافه شد. برای آمادهسازی محلول فنتون نسبت پراکسیدهیدروژن به آهن در حدود 10 به 1 تنظیم شد. چنین گزارش شده است که بالاترین کارایی حذف هیدروکربنهای نفتی در این نسبت رخ میدهد [
21]. آهن از طریق ماده شیمیایی سولفات فریک Fe2(SO4)3 تأمین شد. به دلیل ایجاد کف و دمای بالا در هنگام کار، اضافه کردن سولفات فریک به پراکسید هیدروژن در شرایط حمام آب سرد انجام شد. محلول شبهفنتون ساختهشده در ظرف شیشهای تیره در دمای یخچال نگهداری شد. متغیرهای مستقل این مطالعه شامل غلظت اولیه شیرابه، غلظت فنتون اصلاحشده، زمان واکنش و pH بود. pHنمونهها در هر مرحله با استفاده از محلولهای اسیدسولفوریک و سود برابر با 3، 5 و 9 تنظیم شد. پس از اضافه کردن غلظتهای مورد نظر (20، 50، 100 و 200 میلیگرم بر لیتر) از محلول فنتون اصلاحشده به راکتورهای آزمایش، در زمانهای 15، 30، 60، 90 و 120 دقیقه نمونهبرداری شد و میزان COD و TPH هر نمونه به عنوان متغیرهای وابسته تحقیق اندازهگیری شدند. میزان COD اولیه نمونههای استفادهشده در آزمایشها در حدود 500، 1000 و 1500 میلیگرم بر لیتر بود. راکتورها در طول مدت زمان آزمایش روی شیکر قرار داشتند تا هم شرایط اختلاط نمونهها تأمین شود و هم مواد معلق شیرابه تهنشین نشوند. همه آزمایشها در دمای محیط و با دو بار تکرار انجام شد.
سنجش TPH
برای اندازهگیری TPH از روش TNRCC 1005 و TNRCC 1006 که اداره منابع طبیعی ایالت تگزاس آمریکا ارائه کرده است، استفاده شد. در این روش از دستگاه گازکروماتوگراف (GC) به همراه آشکارساز FID استفاده شد. در ابتدا با استفاده از n-پنتان استخراج هیدروکربنهای نفتی صورت گرفته و به دنبال آن آشکارسازی با استفاده از GC-FID صورت پذیرفت. برای استخراج TPH از نمونههای جمعآوری شده، ابتدا ویال مخصوص از داخل فریزر خارج و اجازه داده شد تا به دمای اتاق برسد، 5 میلیلیتر پنتان به نمونه اضافه و کاملاً مخلوط شد. پس از آن به مدت حداقل یک شبانهروز اجازه داده شد تا ذرات آن بهخوبی تهنشین شوند و درنهایت میزان TPH آن به صورت مجموع گستره کربنها (C6-C35) سنجش و گزارش شد.
روشهای آماری
برای تجزیه و تحلیل دادههای بهدستآمده و تهیه نمودار و گرافهای مورد نیاز در این تحقیق از نرمافزار EXCELL استفاده شد.
یافتهها
در
تصویرهای شماره 1،
2 و
3 اثر زمان واکنش (15 تا 120 دقیقه) و غلظت فنتون اصلاحشده (20 تا 200 میلیگرم در لیتر) در pHهای متفاوت شیرابه (3، 5 و 9) نشان داده شده است:
در
جدول شماره 1 اثر pH، غلظت اولیه شیرابه و همچنین غلظت فنتون اصلاحشده در راندمان کاهش COD و در
جدول شماره 2 اثر pH و غلظت فنتون اصلاحشده در راندمان کاهش TPH از شیرابه نشان داده شده است.
بحث
راندمان حذف COD
pH محیط واکنش بر راندمان فرایند فنتون بسیار اثرگذار است، همان طور که در
تصویرهای شماره 1،
2 و
3 و
جدول شماره 1 نشان داده شده است، هرچه pH شیرابه کمتر باشد، راندمان حذف COD بیشتر است. بنابراین طبیعتاً بیشترین راندمان حذف COD در3=pH حاصل میشود، به طوری که در این pH، بیشترین راندمان (بیش از 90 درصد) در زمان 60 دقیقه با غلظت 200 میلیگرم بر لیتر به دست میآید. در pHهای بسیار کم، تشکیلFe(H2O)2+ که با پراکسیدهیدروژن بسیار آرام واکنش میدهد، سبب کاهش مقدار رادیکالهای هیدروکسیل و درنتیجه کاهش بازده فرایند میشود. همچنین واکنش یونهای Fe3+ با پراکسیدهیدروژن نیز متوقف میشود. در pHهای کمتر از 4 نیز تخریب آلایندهها به دلیل کاهش یونهای آزاد آهن در محلول کاهش مییابد و این میتواند به دلیل تشکیل کمپلکس بین یونهای +Fe2 و بافر یا به دلیل رسوب اکسیهیدروکسیفریک در محیط واکنش باشد. کاهش راندمان در شرایط قلیایی به دلیل تبدیل Fe2+ به رسوب Fe(OH)3 است که خود سبب تجزیه H2O2 میشود و از تشکیل رادیکالهای OH جلوگیری میکند. علاوه بر این، تحقیقات نشان میدهد پتانسیل اکسایشی رادیکالهای OH نیز با افزایش pH کاهش مییابد [
22]. در مطالعه مشابه که تنگرویی و همکاران [
23] انجام دادند، میزان pH بهینه برابر 3 به دست آمد که با نتایج حاصل از این تحقیق همخوانی دارد. یکی از خصوصیات مثبت فنتون اصلاحشده این است که در مقایسه با فنتون معمولی در دامنه وسیعتری از pH عمل میکند. بنابراین با وجود اینکه بهترین راندمان در 3=pH اتفاق میافتد ولی تفاوت بسیار زیادی با pHهای 5 و 9 ندارد.
یکی دیگر از مهمترین عوامل مؤثر بر راندمان فرایندهای شیمیایی، زمان واکنش فرایند است. زمان مورد نیاز برای تکمیل واکنش فنتون به عوامل متعددی همچون غلظت فنتون استفادهشده و ماهیت و غلظت آلاینده بستگی دارد. برای ترکیبات پیچیده یا غلیظتر، واکنش ممکن است ساعتها طول بکشد که در این موارد افزودن مرحلهای معرف فنتون ترجیح داده میشود [
22]. با توجه به نتایج مندرج در تصاویر و جداول، از زمان 15 تا 60 دقیقه راندمان حذف COD افزایش یافته و در زمانهای بیش از 60 دقیقه تغییر محسوسی در میزان حذف مشاهده نشد. بنابراین با عنایت به اینکه بهترین نتیجه در 60 دقیقه به دست آمده است، میتوان 60 دقیقه را به عنوان زمان اپتیمم واکنش فنتون اصلاحشده در نظر گرفت. با عنایت به اینکه در واکنش فنتون، غلظتهای بالایی از رادیکال آزاد هیدروکسیل در دقایق اولیه واکنش تولید میشود، از یک زمانی به بعد راندمان حذف تغییر چندانی ندارد و حتی ممکن است که اندکی نیز کاهش وجود داشته باشد که میتواند به علت تولید بعضی متابولیتها و محصولات واسطه ناشی از تجزیه آلاینده مورد نظر باشد [
22]. در زمان بهینه و در 3=pH در غلظت 200 میلیگرم بر لیتر فنتون اصلاحشده بیشترین راندمان حذف (بیش از 90 درصد) به دست آمد. نتایج مطالعه فرخی و همکاران [
14] نشان داد که در فرایند فنتون بیشترین میزان حذف COD شیرابه پسماند در محدوده pH برابر با 3/5-3 و زمان واکنشی در حد 90 دقیقه به دست میآید که با نتایج مطالعه حاضر همخوانی دارد.
از جمله فاکتورهای مهم در راندمان فرایند فنتون اصلاحشده، غلظت فنتون استفادهشده و همچنین غلظت اولیه آلاینده است. در این خصوص، غلظت پراکسیدهیدروژن نقش بسیار مهمی در فرآیند اکسیداسیون با معرف فنتون دارد. اغلب مشاهده میشود که افزایش میزان پراکسیدهیدروژن باعث افزایش درصد حذف آلایندهها میشود، ولی در هر صورت در تعیین مقدار پراکسیدهیدروژن بایستی دقت کافی شود، زیرا حضور بیش از حد پراکسیدهیدروژن نیز خود نقش بازدارندگی برای تشکیل رادیکالهای هیدروکسیل دارد. از این رو مقدار پراکسیدهیدروژن باید به میزانی تنظیم شود که تقریباً تمام آن مصرف شود. همچنین غلظت آهن نیز لازم است مناسب باشد. در نبود آهن، رادیکالهای هیدروکسیل بهخوبی تشکیل نمیشوند. از طرفی افزایش بسیار زیاد یونهای آهن به مخلوط واکنش سبب افزایش یونهای آهن اضافی در محلول و کاهش احتمالی راندمان میشود؛ بنابراین وجود یک مقدار اپتیمم آهن، از خصوصیات معرف فنتون است [
22]. با توجه به نتایج آورده شده در جداول و تصاویر، مشخص است که هرچه غلظت فنتون اصلاحشده بیشتر باشد، راندمان حذف هم بیشتر است. بنابراین به طور طبیعی بیشترین راندمان کاهش COD مربوط به غلظت 200 میلیگرم بر لیتر فنتون اصلاحشده است. نتایج همچنین نشان دادند هرچه غلظت اولیهCOD بیشتر باشد، راندمان حذف کمتر است؛ به طوری که بیشترین راندمان در COD برابر با 500 میلیگرم بر لیتر به دست آمد. نتایج مطالعه ملکوتیان و همکاران [
15] بر اکسیداسیون شیرابه پسماند کرمان با استفاده از فرایند فنتون نشان داد که حداکثر راندمان حذف COD در زمان تماس 75 دقیقه در 3=pH و غلظت آهن 1400 میلیگرم بر لیتر است.
راندمان حذف TPH
با توجه به
جدول شماره 2 که راندمان کاهش TPH از نمونه شیرابه در زمان 60 دقیقه را نشان میدهد، در غلظتهای فنتون اصلاحشده در محدوده 200-20 میلیگرم بر لیتر و 3=pH، راندمان حذف TPH در حدود 31 تا 77 درصد است.
این ارقام برای 5=pH و 9=pH به ترتیب در محدوده 25 تا 72 و 20تا 65 درصد قرار دارد. بنابراین بر اساس نتایج بهدستآمده میتوان گفت که استفاده از غلظتهای کم فنتون اصلاحشده تأثیر اندکی بر میزان حذف TPH دارد که با نتایج مطالعه واتز [
24] سازگاری دارد. بر اساس گزارش واتز برای تجزیه و حذف آلایندههای نفتی غلظتهای بالایی از پراکسیدهیدروژن لازم است و با افرایش میزان کاربرد پراکسیدهیدروژن و فنتون، راندمان و میزان حذف TPH نیز افزایش مییابد.
نتیجهگیری
فرایند فنتون اصلاحشده به شکل مؤثری میتواند COD شیرابه حاصل از کمپوست لجنهای نفتی را کاهش دهد. در این خصوص لازم است تا عوامل مؤثر بر فرایند همچون غلظت اولیه فنتون،pH و زمان واکنش بهدرستی تنظیم شوند. کارایی این فرایند برای کاهش TPH کمتر از COD است و لازم است مقادیر بیشتری از فنتون اصلاحشده استفاده شود.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه با کدهای 2645 و 2765 در دانشگاه علومپزشکی و خدمات بهداشتیدرمانی اراک به ثبت رسیده است.
حامی مالی
این پژوهش با حمایت مالی دانشگاه علومپزشکی اراک اجرا شد.
مشارکت نویسندگان
همه نویسندگان معیارهای استاندارد نوشتن کمیته بین المللی ناشران مجلات پزشکی را رعایت کردهاند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
References
1.
Koolivand A, Naddafi K, Nabizadeh R, Saeedi R. Optimization of combined in-vessel composting process and chemical oxidation for remediation of bottom sludge of crude oil storage tanks. Environ Technol. 2018; 39(20):2597-603. [
DOI:10.1080/09593330.2017.1362037] [
PMID]
2.
Varjani SJ. Microbial degradation of petroleum hydrocarbons. Bioresour Technol. 2017; 223:277-86. [
DOI:10.1016/j.biortech.2016.10.037] [
PMID]
3.
Thion C, Cébron A, Beguiristain T, Leyval C. PAH biotransformation and sorption by Fusarium solani and Arthrobacter oxydans isolated from a polluted soil in axenic cultures and mixed co-cultures. Int Biodeterior Biodegradation. 2012; 68:28-35. [
DOI:10.1016/j.ibiod.2011.10.012]
4.
Zhang C, Qi J, Cao Y. Synergistic effect of yeast-bacterial co-culture on bioremediation of oil-contaminated soil. Bioremediat J. 2014; 18(2):136-46. [
DOI:10.1080/10889868.2013.847402]
5.
Muangchinda C, Rungsihiranrut A, Prombutara P, Soonglerdsongpha S, Pinyakong O. 16S metagenomic analysis reveals adaptability of a mixed-PAH-degrading consortium isolated from crude oil-contaminated seawater to changing environmental conditions. J Hazard Mater. 2018; 357:119-27. [
DOI:10.1016/j.jhazmat.2018.05.062] [
PMID]
6.
Zhang Y, Zhao Q, Jiang J, Wang K, Wei L, Ding J, et al. Acceleration of organic removal and electricity generation from dewatered oily sludge in a bioelectrochemical system by rhamnolipid addition. Bioresour Technol. 2017; 243:820-27. [
DOI:10.1016/j.biortech.2017.07.038] [
PMID]
7.
Poorsoleiman MS, Hosseini SA, Etminan A, Abtahi H, Koolivand A. [The efficiency of acinetobacter radioresistens strain ka2 isolated from oily sludge for degrading of crude oil (Persian)]. J Arak Univ MedSci. 2019; 22(5):78-89. [
DOI:10.32598/JAMS.22.5.78]
8.
Koolivand A, Godini K, Saeedi R, Abtahi H, Ghamari F. Oily sludge biodegradation using a new two-phase composting method: Kinetics studies and effect of aeration rate and mode. Process Biochem. 2019; 79:127-34. [
DOI:10.1016/j.procbio.2018.12.003]
9.
Poorsoleiman MS, Hosseini SA, Etminan A, Abtahi H, Koolivand A. Bioremediation of Petroleum Hydrocarbons by using a two-step inoculation composting process scaled-up from a mineral-based medium: Effect of biostimulation of an indigenous bacterial strain. Waste and Biomass Valorization. 2021; 12(4):2089-96.
[DOI:10.1007/s12649-020-01140-z]
10.
Mnif I, Mnif S, Sahnoun R, Maktouf S, Ayedi Y, Ellouze-Chaabouni S, et al. Biodegradation of diesel oil by a novel microbial consortium: Comparison between co-inoculation with biosurfactant-producing strain and exogenously added biosurfactants. Environ Sci Pollut Res Int. 2015; 22(19):14852-61. [
DOI:10.1007/s11356-015-4488-5] [
PMID]
11.
Koolivand A, Naddafi K, Nabizadeh R, Jafari AJ, Nasseri S, Yunesian M, et al. Application of hydrogen peroxide and fenton as pre-and post-treatment steps for composting of bottom sludge from crude oil storage tanks. Pet Scie Technol. 2014; 32(13):1562-8. [
DOI:10.1080/10916466.2012.697961]
12.
Koolivand A, Naddafi K, Nabizadeh R, Nasseri S, Jafari AJ, Yunesian M, et al. Degradation of petroleum hydrocarbons from bottom sludge of crude oil storage tanks using in-vessel composting followed by oxidation with hydrogen peroxide and Fenton. J Mater Cycles Waste Manag. 2013; 15(3):321-7.
[DOI:10.1007/s10163-013-0121-1]
13.
Nam K, Rodriguez W, Kukor JJ. Enhanced degradation of polycyclic aromatic hydrocarbons by biodegradation combined with a modified Fenton reaction. Chemosphere. 2001; 45(1):11-20. [
DOI:10.1016/S0045-6535(01)00051-0]
14.
Farrokhi M, Kouti M, Mousavi G R, Takdastan A. [The study on biodegradability enhancement of landfill leachate by fenton oxidation (Persian)]. Iran J Health Environ. 2009; 2(2):114-23.
https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=160390
15.
Malakootian M, Ahmadian M, Loloei M. [Influence of fenton process on treatability of Kerman city solid waste leachate (Persian)]. Iran J Health Environ. 2010; 3(2):123-34.
http://ijhe.tums.ac.ir/article-1-118-en.html
16.
Hassani A, Mokhtarani N, Bayatfard A. [Post treatment of composting leachate using combination of aerobic completely mixed and plugs flow reactors (Persian)]. J EnvironSci Technol. 2012; 14(1):4-9.
https://jest.srbiau.ac.ir/?_action=articleInfo&article=2209&lang=en
17.
Attarian P, Mokhtarani N. [Post-treatment of composting leachate by Sequencing Batch Reactor (SBR) (Persian)]. Modares Civil Eng J. 2018; 18(1):171-82.
https://mcej.modares.ac.ir/article-16-15839-en.html
18.
Mahdad F, Younesi H, Bahramifar N, Hadavifar M. [Optimization of compost leachate treatment using advanced oxidation process h
2o
2/uv (Persian)]. Modares Civil Eng J. 2017; 17(2):247-56.
https://mcej.modares.ac.ir/article-16-305-en.html
19.
Hashemi H, Alipor Samani E, Amin M M, Bina B. [Urvey on electrocoagulation process efficiency on Isfahan composting plant leachate treatment (Persian)]. J Health System Res. 2013; 9(9):969-78.
http://hsr.mui.ac.ir/article-1-669-en.html
20.
Mokhtarani N, Khodabakhshi S, Ayati B. [UV-TiO2 Photocatalytic degradation of compost leachate (Persian)]. Modares Civil Eng J. 2014; 14(20):137-46.
https://mcej.modares.ac.ir/article-16-951-en.html
21.
Goi A, Trapido M. Degradation of polycyclic aromatic hydrocarbons in soil: The Fenton reagent versus ozonation. Environ Technol. 2004; 25(2):155-64. [
DOI:10.1080/09593330409355448] [
PMID]
22.
Wu C, Chen W, Gu Z, Li Q. A review of the characteristics of Fenton and ozonation systems in landfill leachate treatment. Sci Total Environ. 2021; 762:143131. [
DOI:10.1016/j.scitotenv.2020.143131] [
PMID]
23.
Tengrui L, Al-Harbawi A, Jun Z, Bo LM. The effect and its influence factors of the Fenton process on the old landfill leachate. J Appl Sci. 2007; 7(5):724-7. [
DOI:10.3923/jas.2007.724.727]
24.
Watts RJ. Hydrogen peroxide for physicochemically degrading petroleum-contaminated soils. Remediat J. 1992; 2(4):413-25. [
DOI:10.1002/rem.3440020407]