دوره 27، شماره 1 - ( 1-1403 )
جلد 27 شماره 1 صفحات 10-5 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Barghamadi M, Imani Broj S, Sheikhalizadeh H. The Effect of Clothing Weight on the Range of Lower Limb Muscle Activities during the Execution of Archery Skills in Blind People. J Arak Uni Med Sci 2024; 27 (1) :5-10
URL: http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7558-fa.html
URL: http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7558-fa.html
برغمدی محسن، ایمانی بروج سارا، شیخعلی زاده حامد. تأثیر وزن لباس بر دامنه فعالیت الکتریکی عضلات منتخب اندام تحتانی طی اجرای مهارت تیروکمان در افراد نابینا و سالم. مجله دانشگاه علوم پزشكي اراك. 1403; 27 (1) :5-10
1- گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران ، Barghamadi@uma.ac.ir
2- گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2- گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
واژه‌های کلیدی: کماندار، تعادل، الکترومایوگرافی، بیومکانیک، کینتیک
متن کامل [PDF 986 kb]
(230 دریافت)
| چکیده (HTML) (917 مشاهده)
جدول 2. اثر عامل زمان، اثر عامل گروه و اثر تعاملی زمان*گروه در دو گروه نابینا و سالم در فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی در هنگام انجام مهارت تیروکمان (درصدی از MVIC)
*: سطح معنی‌داری 05/0 > P
اثر عامل گروه در فعالیت الکتریکی عضله درشت‌نئی قدامی هنگام رها کردن زه کمان از نظر آماری دارای اختلاف معناداری بود (020/0 = P؛ 448/0 = d). همچنین اثر عامل گروه در هنگام گرفتن کمان در عضله راست رانی (011/0 = P؛ 490/0 = d) و دو سررانی (045/0 = P؛
387/0 = d) از نظر آماری دارای اختلاف معناداری بود (جدول 2).
بحث
با توجه به نتایج بدست آمده اثر عامل زمان در فعالیت الکتریکی عضله پهن داخلی هنگام رها کردن زه کمان از نظر آماری معنادار بود. اثر عامل گروه در فعالیت الکتریکی عضله درشت‌نئی قدامی، هنگام رها کردن زه کمان از نظر آماری دارای اختلاف معناداری بود. همچنین اثر عامل گروه در هنگام گرفتن کمان در عضله راست رانی و دو سررانی اختلاف معناداری داشت.
مقایسه جفتی نشان داد که مقادیر فعالیت الکتریکی عضله درشت‌نئی قدامی در هنگام استفاده از لباس تیراندازی در گروه سالم در مقایسه با گروه نابینا 21/10 درصد بیشتر بود. طبق پژوهش انجام شده، کاهش فعالیت عضلات مچ پا (دوقلو و درشت‌نئی قدامی) در افراد مبتلا به بی‌ثباتی مزمن مچ پا نشان‌دهنده آن بود که در طول ایستادن تک پا، این افراد کمتر از راهکار مچ پا جهت حفظ تعادل استفاده می‌کنند و خود این عامل ممکن است به علت اختلاف حس عمقی مچ پا در نتیجه آسیب باشد؛ چراکه در مطالعات گذشته، مشخص شده است که عضلات درشت‌نی قدامی و دوقلو از منابع اصلی حس عمقی در مچ پا در طول ایستادن هستند (19) و کاهش فعالیت عضلات در این مرحله ممکن است به نقص حس عمقی در این افراد منجر شود (20). در پژوهش فوق نیز بالا رفتن مقادیر فعالیت الکتریکی عضله درشت‌نئی در هنگام رها کردن زه کمان در حین استفاده از لباس تیراندازی در گروه سالم می‌تواند موجب افزایش تعادل گروه سالم در هنگام رها کردن شود.
Gutierrez و همکاران نشان دادند که عضله درشت نی قدامی در گروه کوپر قبل از فرود بر سکویی که اغتشاش سوپینیشن تولید می‌کند، فعالیت شدیدی دارد (21). به‌طور مشابه Dundas و همکاران، فعالیت بیشتر درشت‌نئی قدامی در طول گیت را نشان دادند (22). بنابراین فعالیت شدید عضله درشت‌نئی قدامی ممکن است برای کنترل جابه‌جایی خارجی ساق پا در موقعیت زنجیره حرکتی بسته نیاز باشد.
Pozzi و همکاران، بیان کردند که افزایش فعالیت درشت‌نئی قدامی ممکن است باعث افزایش پایداری مجموعه مچ پا در طول تکالیف عملکردی مثل آزمون تعادلی ستاره شود که ممکن است یک راهکار جبرانی برای فراهم کردن پایداری دینامیک مفصل در طول تکالیف عملکردی باشد که افراد گروه کوپر بعد از آسیب دیدگی به دست می‌آورند (23). نتایج پژوهش حاضر با یافته‌های Pozzi همکاران (23) و Dundas و همکاران (22) همسو بود، ولی با نتایج Gutierrez و همکاران مغایرت داشت (21).
نتایج بدست آمده نشان داد فعالیت عضله راست رانی و دوسررانی در گروه سالم در هنگام استفاده از لباس تیراندازی در مقایسه با گروه نابینا، کاهش معناداری را داشته است. با توجه به مطالعات گذشته، مشخص شد که افراد مبتلا به آسیب‌های مچ پا و در نتیجه تغییر در سیگنال‌های عصبی بعد از اولین آسیب مچ پا (24) برای جبران اختلاف ایجاد شده در مفصل مچ پا بیشتر از عضلات ران برای سازگاری و تعادل استفاده می‌کنند. همچنین گزارش شده است افراد مبتلا به بی‌ثباتی در مفصل مچ پا میزان فعالیت عضله راست رانی، دوسررانی و راست شکمی نسبت به گروه سالم بیشتر بود (20). این نتایج نشان داد که با آسیب خارجی مچ پا، نه تنها عضلات اطراف مچ پا دستخوش تغییر می‌شوند، بلکه مفاصل پروگزیمال همچون راست رانی را نیز دچار تغییر می‌کند (21). بر این اساس می‌توان اینگونه عنوان نمود که در گروه نابینا در مقایسه با گروه سالم، فعالیت راست رانی و دوسررانی بیشتر بود که احتمالاً افراد نابینا برای افزایش تعادل و ثبات خود علاوه بر فعالیت عضلات مچ پا از عضلات ران خود نیز استفاده می‌کنند.
نتیجه‌گیری
در نهایت با توجه به تمامی نتایج بدست آمده می‌توان اینگونه گفت که
احتمالاً استفاده از لباس تیراندازی با تأثیر بر فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی می‌تواند موجب بهبود تعادل در هنگام تیراندازی شود که این به نوبه خود می‌تواند یکی از دلایل مهم و کارآمد در موفقیت تیراندازان با کمان شود.
تشکر و قدردانی
از تمامی کسانی که در این تحقیق ما را یاری نموده‌اند متشکریم.
سهم نویسندگان
نویسندگان مشارکت یکسانی در مطالعه داشته‌اند.
تضاد منافع
نویسندگان تصریح می‌کنند که هیچ گونه تعارض منافعی در این مطالعه وجود ندارد.
متن کامل: (54 مشاهده)
مقدمه
افراد دارای ناتوانی جسمی یا حسی، گروه‌هایی را تشکیل می‌دهند که نیاز به ارزیابی مجدد و تمرینات تخصصی دارند (1). بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، در هر پنج ثانیه، یک نفر در دنیا نابینا می‌شود (2). بر این اساس در سال 2004 حدود 40 تا 45 میلیون نفر نابینا در جهان وجود داشت (2). با روند کنونی و بدون مداخلات مؤثر، پیش‌بینی می‌شود که تعداد نابینایان جهان هر سال در حال افزایش است (2). اختلال گیرنده‌های بینایی موجب بروز اشکال در جهت‌یابی فضایی کودکان، تعادل و اجرای مهارت‌های حرکتی می‌شود که می‌تواند آسیب‌های مختلفی را در پی داشته باشد (3، 4). از آنجا که بینایی کمک به پردازش سایر اطلاعات حسی (5) است، انتقال در جریان حسی، به ویژه از طریق بینایی و حس عمقی جهت حفظ موقعیت بدن در فضا از اهمیت بالایی برخوردار است (4، 6). اطلاعات حسی نیاز به زمان‌بندی و هماهنگی بهینه برای کنترل پاسچر فرد دارد. یکی از مهم‌ترین منابع فراهم آوردن اطلاعات حسی شامل سیستم بینایی می‌باشد.
مطالعات قبلی نشان داده است که عدم بازخورد بصری در طی حرکات عملکردی منجر به ایجاد اختلالات فراوانی می‌شود (7). Singh و همکاران بیان نمودند که افراد نابینا در اعمال روزانه خود دارای مشکلات بسیاری هستند (7). برای مثال، افراد نابینا دارای زمان انتقال وزن کمتر و ضعف عضلانی نسبت به افراد سالم هستند که نیاز به کمک بیشتری در هنگام انجام اعمال روزانه خود دارند (8).
در افراد نابینا مکانیزم ایستادن در مقایسه با افراد سالم متفاوت است. این افراد «محرک بصری» طبیعی در مورد حرکت صحیح ندارند، بنابراین سر و گردن به طور طبیعی در این افراد صاف نمی‌باشد (9). افراد مبتلا به نابینایی مادرزادی از زمان تولد به دلیل داشتن وزن کم مستعد مشکلات عصبی و عضلانی هستند. در این وضعیت، جهت‌گیری اشتباه سر توازن دینامیک و استاتیک بدن را دچار اختلال می‌کند. بنابراین مکانیزم ایستادن در این افراد دچار تغییرات زیادی می‌شود (9، 10).
ورزشکاران در رشته‌های گوناگون ورزشی برای رسیدن به سطوح عملکردی عالی نیازمند انجام تمرینات مستمر و تقویت عضلات خاصی از بدن هستند و باید زمان زیادی را در وضعیت بدنی غالب آن رشته ورزشی به تمرین بپردازند؛ در نتیجه بسته به وضعیت غالب هر رشته ورزشی سطح فعالیت عضلات مؤثر در مهارت‌های ورزشی تحت تأثیر قرار می‌گیرد (11). اتخاذ وضعیت‌های نامناسب در طولانی‌مدت و انحراف از پوسچر بدنی ایده‌آل طی زمان با اثر بر سیستم عضلانی- اسکلتی، می‌تواند موجب ایجاد تغییراتی در وضعیت بدنی شود (12). تکرار حرکات یکنواخت روی واحدهای تاندونی- عضلانی، اثر کرده و باعث افزایش قدرت، حجم عضله، کوتاهی و کاهش دامنه حرکتی می‌شود. علاوه بر این، ممکن است تکرار این حرکات باعث ایجاد آسیب‌های بسیار کوچک (میکروتروما) و کوتاهی عضلات شود که در نتیجه، باعث افزایش احتمال آسیب دیدگی عضلانی می‌شود (13).
وقتی که تمرینات ورزشی فراتر از محدودیت‌های زندگی روزمره می‌روند، می‌تواند منجر به استفاده بیش از حد بافت بیولوژیکی گردد و باعث اختلال در قدرت، انعطاف‌پذیری، تعادل و هماهنگی حرکات شوند (14). این جبران بیومکانیکی به دلیل عدم بلوغ اسکلتی- عضلانی، ممکن است تأثیراتی بر روند رشد بگذارد و منجر به توسعه الگوهای مختلف وضعیتی شوند (15). در ابتدا وضعیت‌های جبرانی بدون تغییر شکل هستند، اما بعداً می‌توانند پایدار شوند و ورزشکاران جوان را مستعد آسیب کنند (15). با توجه به بررسی‌های انجام شده، تحقیقی در خصوص تأثیر وزن لباس تیراندازی در افراد نابینا انجام نشده است. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی تأثیر وزن لباس تیراندازی بر دامنه فعالیت الکتریکی عضلات منتخب اندام تحتانی در افراد نابینا هنگام اجرا مهارت تیروکمان می‌باشید.
روش کار
پژوهش حاضر از نوع نیمه‌تجربی و آزمایشگاهی است. نمونه آماری پژوهش حاضر شامل 30 پسر نابینا و سالم شهر اردبیل با دامنه سنی 25-18 سال بودند که به طور هدفمند و داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. آزمودنی‌ها به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. داده‌های نیروهای عکس‌العمل زمین با توجه به وزن آزمودنی‌ها نرمال گردید. معیار ورود به پژوهش شامل: عدم مصرف داروی تزریقی داخل مفصلی، عدم مصرف داروی خوراکی و نیروزا از 3 ماه قبل از ورود به مطالعه، نداشتن سابقه ضربه، آسیب یا عمل جراحی و یا ناهنجاری‌های وضعیتی اثرگذار بر روند تحقیق، عدم سابقه طولانی‌مدت مصرف داروهای مؤثر بر سیستم عضلانی- اسکلتی، عدم اعتیاد، عدم مصرف مشروبات الکلی، دارای کف پای نرمال. همچنین شرایط خروج از تحقیق شامل سابقه عمل جراحی در اندام تحتانی، ناحیه کمر، ناهنجاری‌های ستون فقرات،کف پای نرمال، پوکی استخوان، شکستی یا اختلال در ایستادن و حرکات انتقالی بود. هدف تیراندازی در فاصله 10 متری از صفحه نیرو قرار گرفت. اطلاعات دموگرافی آزمودنی‌ها ثبت گردید، سپس در پیش‌آمون هر آزمودنی با قرارگیری روی صفحه نیرو، 3 تیر را به سمت هدف پرتاب نمودند در این حین متغیرهای نیروی عکس‌العمل زمین ثبت گردید. هر آزمودنی بعد از پرتاب سه تیر خود لباس تیراندازی مورد نظر را پوشیده و مجدداً عمل تست‌گیری را انجام داد.
تمامی مراحل پژوهش، اخلاق پژوهشی رعایت شد و از آزمودنی‌ها رضایت‌نامه حضور در پژوهش اخذ گردید. از آزمودنی‌ها خواسته شد قبل از حضور در آزمون، برنامه گرم کردن را حتماً انجام دهند. تمامی آزمودنی‌ها قبل از شروع آزمون ابتدا با نحوه تیراندازی را مرور کردند. از الکترومایوگرافی (DataLITE EMG, Biometrics Ltd, Bandwidth: 10-490HZ) ساخت کشور انگلستان برای ثبت فعالیت الکتریکی عضلات منتخب (دشت‌نئی قدامی، دوقلوی داخلی، پهن داخلی و خارجی، راست رانی، نیم وتری، دوسررانی و سرینی میانی) استفاده شد. نرخ نمونه‌برداری دستگاه الکترومایوگرافی برابر 1000 هرتز قرار داده شد. برای نرمال کردن دامنه الکترومایوگرافی از حداکثر ارادی (MVIC) هر فرد استفاده گردید (16). قبل از نصب الکترودها، ابتدا پوست شیو و سپس با پنبه و الکل (70 درصد اتانول-OH5H2C) طبق پروتکل اروپایی SENIAM انجام شد (17). الکترودها بر روی هر عضله در جهت تارهای عضلانی قرار گرفتند. فیلترهای پایین‌گذر500 هرتز و بالاگذر
10 هرتز و همچنین ناچ فیلتر (برای حذف نویز برق شهری) 60 هرتز جهت فیلترینگ داده‌های خام الکترومایوگرافی استفاده شد (18). برای بررسی نرمال بودن آزمونی‌ها از آزمون Shapiro-Wilk استفاده شد و بعد از مشخص شدن طبیعی بودن داده‌ها از آزمون اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی Bonferroni در سطح معنی‌داری (05/0 > P) استفاده شد. تمامی تحلیل آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 26 (version 26, IBM Corporation, Armonk, NY) انجام شد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه در کمیته اخلاق دانشگاه محقق اردبیلی با کد IR.UMA.REC.1402.040 و کد کارآزمایی بالینی IRCT20230928059546N1 تأیید شد.
یافته‌ها
میانگین و انحراف استاندارد داده‌های دموگرافیک (سن، قد و وزن) در جدول 1 آورده شده است. نتایج بدست آمده نشان داد، بین میانگین قد، وزن و سن آزمودنی‌های دو گروه از نظر آماری اختلاف معنی‌داری وجود نداشت.
جدول 1. مشخصات میانگین و انحراف استاندارد دموگرافیک آزمودنی‌ها قد، وزن و سن
*: سطح معنی‌داری 05/0 > P
با توجه به نتایج بدست آمده اثر عامل زمان در فعالیت الکتریکی عضله پهن داخلی هنگام رها کردن زه کمان از نظر آماری معنادار بود
(030/0 = P؛ 262/0 = d).
افراد دارای ناتوانی جسمی یا حسی، گروه‌هایی را تشکیل می‌دهند که نیاز به ارزیابی مجدد و تمرینات تخصصی دارند (1). بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، در هر پنج ثانیه، یک نفر در دنیا نابینا می‌شود (2). بر این اساس در سال 2004 حدود 40 تا 45 میلیون نفر نابینا در جهان وجود داشت (2). با روند کنونی و بدون مداخلات مؤثر، پیش‌بینی می‌شود که تعداد نابینایان جهان هر سال در حال افزایش است (2). اختلال گیرنده‌های بینایی موجب بروز اشکال در جهت‌یابی فضایی کودکان، تعادل و اجرای مهارت‌های حرکتی می‌شود که می‌تواند آسیب‌های مختلفی را در پی داشته باشد (3، 4). از آنجا که بینایی کمک به پردازش سایر اطلاعات حسی (5) است، انتقال در جریان حسی، به ویژه از طریق بینایی و حس عمقی جهت حفظ موقعیت بدن در فضا از اهمیت بالایی برخوردار است (4، 6). اطلاعات حسی نیاز به زمان‌بندی و هماهنگی بهینه برای کنترل پاسچر فرد دارد. یکی از مهم‌ترین منابع فراهم آوردن اطلاعات حسی شامل سیستم بینایی می‌باشد.
مطالعات قبلی نشان داده است که عدم بازخورد بصری در طی حرکات عملکردی منجر به ایجاد اختلالات فراوانی می‌شود (7). Singh و همکاران بیان نمودند که افراد نابینا در اعمال روزانه خود دارای مشکلات بسیاری هستند (7). برای مثال، افراد نابینا دارای زمان انتقال وزن کمتر و ضعف عضلانی نسبت به افراد سالم هستند که نیاز به کمک بیشتری در هنگام انجام اعمال روزانه خود دارند (8).
در افراد نابینا مکانیزم ایستادن در مقایسه با افراد سالم متفاوت است. این افراد «محرک بصری» طبیعی در مورد حرکت صحیح ندارند، بنابراین سر و گردن به طور طبیعی در این افراد صاف نمی‌باشد (9). افراد مبتلا به نابینایی مادرزادی از زمان تولد به دلیل داشتن وزن کم مستعد مشکلات عصبی و عضلانی هستند. در این وضعیت، جهت‌گیری اشتباه سر توازن دینامیک و استاتیک بدن را دچار اختلال می‌کند. بنابراین مکانیزم ایستادن در این افراد دچار تغییرات زیادی می‌شود (9، 10).
ورزشکاران در رشته‌های گوناگون ورزشی برای رسیدن به سطوح عملکردی عالی نیازمند انجام تمرینات مستمر و تقویت عضلات خاصی از بدن هستند و باید زمان زیادی را در وضعیت بدنی غالب آن رشته ورزشی به تمرین بپردازند؛ در نتیجه بسته به وضعیت غالب هر رشته ورزشی سطح فعالیت عضلات مؤثر در مهارت‌های ورزشی تحت تأثیر قرار می‌گیرد (11). اتخاذ وضعیت‌های نامناسب در طولانی‌مدت و انحراف از پوسچر بدنی ایده‌آل طی زمان با اثر بر سیستم عضلانی- اسکلتی، می‌تواند موجب ایجاد تغییراتی در وضعیت بدنی شود (12). تکرار حرکات یکنواخت روی واحدهای تاندونی- عضلانی، اثر کرده و باعث افزایش قدرت، حجم عضله، کوتاهی و کاهش دامنه حرکتی می‌شود. علاوه بر این، ممکن است تکرار این حرکات باعث ایجاد آسیب‌های بسیار کوچک (میکروتروما) و کوتاهی عضلات شود که در نتیجه، باعث افزایش احتمال آسیب دیدگی عضلانی می‌شود (13).
وقتی که تمرینات ورزشی فراتر از محدودیت‌های زندگی روزمره می‌روند، می‌تواند منجر به استفاده بیش از حد بافت بیولوژیکی گردد و باعث اختلال در قدرت، انعطاف‌پذیری، تعادل و هماهنگی حرکات شوند (14). این جبران بیومکانیکی به دلیل عدم بلوغ اسکلتی- عضلانی، ممکن است تأثیراتی بر روند رشد بگذارد و منجر به توسعه الگوهای مختلف وضعیتی شوند (15). در ابتدا وضعیت‌های جبرانی بدون تغییر شکل هستند، اما بعداً می‌توانند پایدار شوند و ورزشکاران جوان را مستعد آسیب کنند (15). با توجه به بررسی‌های انجام شده، تحقیقی در خصوص تأثیر وزن لباس تیراندازی در افراد نابینا انجام نشده است. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی تأثیر وزن لباس تیراندازی بر دامنه فعالیت الکتریکی عضلات منتخب اندام تحتانی در افراد نابینا هنگام اجرا مهارت تیروکمان می‌باشید.
روش کار
پژوهش حاضر از نوع نیمه‌تجربی و آزمایشگاهی است. نمونه آماری پژوهش حاضر شامل 30 پسر نابینا و سالم شهر اردبیل با دامنه سنی 25-18 سال بودند که به طور هدفمند و داوطلبانه در این پژوهش شرکت کردند. آزمودنی‌ها به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. داده‌های نیروهای عکس‌العمل زمین با توجه به وزن آزمودنی‌ها نرمال گردید. معیار ورود به پژوهش شامل: عدم مصرف داروی تزریقی داخل مفصلی، عدم مصرف داروی خوراکی و نیروزا از 3 ماه قبل از ورود به مطالعه، نداشتن سابقه ضربه، آسیب یا عمل جراحی و یا ناهنجاری‌های وضعیتی اثرگذار بر روند تحقیق، عدم سابقه طولانی‌مدت مصرف داروهای مؤثر بر سیستم عضلانی- اسکلتی، عدم اعتیاد، عدم مصرف مشروبات الکلی، دارای کف پای نرمال. همچنین شرایط خروج از تحقیق شامل سابقه عمل جراحی در اندام تحتانی، ناحیه کمر، ناهنجاری‌های ستون فقرات،کف پای نرمال، پوکی استخوان، شکستی یا اختلال در ایستادن و حرکات انتقالی بود. هدف تیراندازی در فاصله 10 متری از صفحه نیرو قرار گرفت. اطلاعات دموگرافی آزمودنی‌ها ثبت گردید، سپس در پیش‌آمون هر آزمودنی با قرارگیری روی صفحه نیرو، 3 تیر را به سمت هدف پرتاب نمودند در این حین متغیرهای نیروی عکس‌العمل زمین ثبت گردید. هر آزمودنی بعد از پرتاب سه تیر خود لباس تیراندازی مورد نظر را پوشیده و مجدداً عمل تست‌گیری را انجام داد.
تمامی مراحل پژوهش، اخلاق پژوهشی رعایت شد و از آزمودنی‌ها رضایت‌نامه حضور در پژوهش اخذ گردید. از آزمودنی‌ها خواسته شد قبل از حضور در آزمون، برنامه گرم کردن را حتماً انجام دهند. تمامی آزمودنی‌ها قبل از شروع آزمون ابتدا با نحوه تیراندازی را مرور کردند. از الکترومایوگرافی (DataLITE EMG, Biometrics Ltd, Bandwidth: 10-490HZ) ساخت کشور انگلستان برای ثبت فعالیت الکتریکی عضلات منتخب (دشت‌نئی قدامی، دوقلوی داخلی، پهن داخلی و خارجی، راست رانی، نیم وتری، دوسررانی و سرینی میانی) استفاده شد. نرخ نمونه‌برداری دستگاه الکترومایوگرافی برابر 1000 هرتز قرار داده شد. برای نرمال کردن دامنه الکترومایوگرافی از حداکثر ارادی (MVIC) هر فرد استفاده گردید (16). قبل از نصب الکترودها، ابتدا پوست شیو و سپس با پنبه و الکل (70 درصد اتانول-OH5H2C) طبق پروتکل اروپایی SENIAM انجام شد (17). الکترودها بر روی هر عضله در جهت تارهای عضلانی قرار گرفتند. فیلترهای پایین‌گذر500 هرتز و بالاگذر
10 هرتز و همچنین ناچ فیلتر (برای حذف نویز برق شهری) 60 هرتز جهت فیلترینگ داده‌های خام الکترومایوگرافی استفاده شد (18). برای بررسی نرمال بودن آزمونی‌ها از آزمون Shapiro-Wilk استفاده شد و بعد از مشخص شدن طبیعی بودن داده‌ها از آزمون اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی Bonferroni در سطح معنی‌داری (05/0 > P) استفاده شد. تمامی تحلیل آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 26 (version 26, IBM Corporation, Armonk, NY) انجام شد.
ملاحظات اخلاقی: این مطالعه در کمیته اخلاق دانشگاه محقق اردبیلی با کد IR.UMA.REC.1402.040 و کد کارآزمایی بالینی IRCT20230928059546N1 تأیید شد.
یافته‌ها
میانگین و انحراف استاندارد داده‌های دموگرافیک (سن، قد و وزن) در جدول 1 آورده شده است. نتایج بدست آمده نشان داد، بین میانگین قد، وزن و سن آزمودنی‌های دو گروه از نظر آماری اختلاف معنی‌داری وجود نداشت.
جدول 1. مشخصات میانگین و انحراف استاندارد دموگرافیک آزمودنی‌ها قد، وزن و سن
| پارامترها | گروه نابینا | گروه سالم | سطح معناداری |
| سن (سال) | 96/0 ± 06/23 | 79/0 ± 26/23 | 540/0 |
| وزن (کیلوگرم) | 13/14 ± 40/84 | 75/12 ± 93/84 | 914/0 |
| قد (سانتی‌متر) | 70/10 ± 73/180 | 32/6 ± 53/180 | 951/0 |
با توجه به نتایج بدست آمده اثر عامل زمان در فعالیت الکتریکی عضله پهن داخلی هنگام رها کردن زه کمان از نظر آماری معنادار بود
(030/0 = P؛ 262/0 = d).
جدول 2. اثر عامل زمان، اثر عامل گروه و اثر تعاملی زمان*گروه در دو گروه نابینا و سالم در فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی در هنگام انجام مهارت تیروکمان (درصدی از MVIC)
| مؤلفه‌ها | گروه نابینا | گروه سالم | اثر عامل زمان | اثر عامل گروه | اثر تعاملی زمان-گروه | |||
| بدون لباس تیراندازی | با لباس تیراندازی | بدون لباس تیراندازی | با لباس تیراندازی | |||||
| TA |
گرفتن | 89/20 ± 79/102 | 24/24 ± 71/95 | 32/21 ± 99/85 | 50/16 ± 46/94 | 402/0 (044/0) | 514/0 (130/0) | 451/0 (148/0) |
| کشیدن | 09/10 ± 02/88 | 00/22 ± 98/86 | 69/12 ± 74/93 | 24/10 ± 87/96 | 154/0 (123/0) | 257/0 (218/0) | 346/0 (182/0) | |
| رهاکردن | 71/13 ± 21/94 | 08/8 ± 61/88 | 26/16 ± 01/91 | 79/5 ± 66/97 | 798/0 (004/0) | 020/0 )448/0(* | 671/0 (090/0) | |
| GC | گرفتن | 48/17 ± 80/88 | 63/11 ± 57/86 | 29/16 ± 09/92 | 07/18 ± 68/83 | 590/0 (174/0) | 741/0 (073/0) | 174/0 (261/0) |
| کشیدن | 82/13 ± 55/98 | 28/33 ± 57/98 | 83/15 ± 29/112 | 41/25 ± 82/106 | 581/0 (019/0) | 340/0 (184/0) | 955/0 (019/0) | |
| رهاکردن | 19/19 ± 22/91 | 82/26 ± 87/93 | 39/19 ± 65/95 | 45/20 ± 92/97 | 759/0 (006/0) | 483/0 (139/0) | 888/0 (038/0) | |
| VL | گرفتن | 79/13 ± 62/65 | 22/17 ± 93/80 | 23/8 ± 10/71 | 70/9 ± 26/78 | 314/0 (344/0) | 148/0 (278/0) | 344/0 (183/0) |
| کشیدن | 67/8 ± 74/74 | 03/19 ± 72/78 | 95/28 ± 71/89 | 87/16 ± 47/86 | 404/0 (044/0) | 600/0 (107/0) | 807/0 (044/0) | |
| رها کردن | 42/20 ± 94/60 | 20/18 ± 25/75 | 04/11 ± 82/73 | 51/13 ± 96/73 | 217/0 (094/0) | 674/0 (089/0) | 802/0 (094/0) | |
| VM | گرفتن | 64/8 ± 40/63 | 49/11 ± 70/62 | 03/11 ± 81/74 | 82/10 ± 74/71 | 249/0 (082/0) | 281/0 (207/0) | 855/0 (046/0) |
| کشیدن | 33/11 ± 53/74 | 94/19 ± 40/90 | 91/31 ± 18/87 | 01/18 ± 47/86 | 269/0 (068/0) | 365/0 (175/0) | 705/0 (082/0) | |
| رها کردن | 83/12 ± 84/73 | 71/14 ± 29/73 | 63/17 ± 56/95 | 52/5 ± 12/78 | 030/0 (262/0)* | 336/0 (186/0) | 617/0 (103/0) | |
| RF | گرفتن | 25/11 ± 83/76 | 99/17 ± 96/76 | 24/9 ± 49/56 | 65/9 ± 81/65 | 217/0 (094/0) | 011/0 (490/0)* | 760/0 (069/0) |
| کشیدن | 45/15 ± 33/80 | 92/24 ± 99/91 | 62/40 ± 54/96 | 40/24 ± 83/83 | 573/0 (020/0) | 285/0 (206/0) | 595/0 (109/0) | |
| رها کردن | 44/8 ± 16/76 | 80/33 ± 21/85 | 92/16 ± 02/85 | 40/16 ± 21/80 | 654/0 (013/0) | 376/0 (172/0) | 836/0 (051/0) | |
| BF | گرفتن | 23/33 ± 23/93 | 39/33 ± 00/105 | 62/14 ± 77/81 | 73/12 ± 57/81 | 770/0 (005/0) | 045/0 (387/0)* | 536/0 (124/0) |
| کشیدن | 34/38 ± 97/111 | 49/25 ± 56/98 | 94/28 ± 12/112 | 57/30 ± 60/102 | 079/0 (181/0) | 932/0 (026/0) | 535/0 (124/0) | |
| رها کردن | 22/44 ± 14/105 | 38/10 ± 83/98 | 10/18 ± 57/103 | 09/40 ± 69/98 | 939/0 (000/0) | 979/0 (011/0) | 594/0 (109/0) | |
| ST | گرفتن | 01/25 ± 77/75 | 38/34 ± 26/94 | 24/22 ± 15/77 | 48/9 ± 59/80 | 149/0 (125/0) | 539/0 (123/0) | 655/0 (094/0) |
| کشیدن | 13/10 ± 33/108 | 64/14 ± 08/92 | 18/51 ± 30/111 | 61/17 ± 08/96 | 086/0 (173/0) | 657/0 (093/0) | 760/0 (069/0) | |
| رها کردن | 93/25 ± 34/99 | 20/23 ± 89/82 | 12/15 ± 19/81 | 60/25 ± 56/92 | 925/0 (001/0) | 674/0 (089/0) | 561/0 (117/0) | |
| GM | گرفتن | 74/11 ± 12/64 | 98/19 ± 32/56 | 24/14 ± 81/65 | 82/17 ± 10/68 | 733/0 (007/0) | 113/0 (304/0) | 719/0 (078/0) |
| کشیدن | 89/16 ± 61/68 | 62/11 ± 93/82 | 07/26 ± 64/100 | 19/14 ± 28/85 | 732/0 (008/0) | 061/0 (361/0) | 104/0 (312/0) | |
| رها کردن | 93/21 ± 28/70 | 66/7 ± 55/76 | 99/16 ± 59/83 | 21/12 ± 07/89 | 574/0 (020/0) | 127/0 (293/0) | 942/0 (023/0) | |
387/0 = d) از نظر آماری دارای اختلاف معناداری بود (جدول 2).
بحث
با توجه به نتایج بدست آمده اثر عامل زمان در فعالیت الکتریکی عضله پهن داخلی هنگام رها کردن زه کمان از نظر آماری معنادار بود. اثر عامل گروه در فعالیت الکتریکی عضله درشت‌نئی قدامی، هنگام رها کردن زه کمان از نظر آماری دارای اختلاف معناداری بود. همچنین اثر عامل گروه در هنگام گرفتن کمان در عضله راست رانی و دو سررانی اختلاف معناداری داشت.
مقایسه جفتی نشان داد که مقادیر فعالیت الکتریکی عضله درشت‌نئی قدامی در هنگام استفاده از لباس تیراندازی در گروه سالم در مقایسه با گروه نابینا 21/10 درصد بیشتر بود. طبق پژوهش انجام شده، کاهش فعالیت عضلات مچ پا (دوقلو و درشت‌نئی قدامی) در افراد مبتلا به بی‌ثباتی مزمن مچ پا نشان‌دهنده آن بود که در طول ایستادن تک پا، این افراد کمتر از راهکار مچ پا جهت حفظ تعادل استفاده می‌کنند و خود این عامل ممکن است به علت اختلاف حس عمقی مچ پا در نتیجه آسیب باشد؛ چراکه در مطالعات گذشته، مشخص شده است که عضلات درشت‌نی قدامی و دوقلو از منابع اصلی حس عمقی در مچ پا در طول ایستادن هستند (19) و کاهش فعالیت عضلات در این مرحله ممکن است به نقص حس عمقی در این افراد منجر شود (20). در پژوهش فوق نیز بالا رفتن مقادیر فعالیت الکتریکی عضله درشت‌نئی در هنگام رها کردن زه کمان در حین استفاده از لباس تیراندازی در گروه سالم می‌تواند موجب افزایش تعادل گروه سالم در هنگام رها کردن شود.
Gutierrez و همکاران نشان دادند که عضله درشت نی قدامی در گروه کوپر قبل از فرود بر سکویی که اغتشاش سوپینیشن تولید می‌کند، فعالیت شدیدی دارد (21). به‌طور مشابه Dundas و همکاران، فعالیت بیشتر درشت‌نئی قدامی در طول گیت را نشان دادند (22). بنابراین فعالیت شدید عضله درشت‌نئی قدامی ممکن است برای کنترل جابه‌جایی خارجی ساق پا در موقعیت زنجیره حرکتی بسته نیاز باشد.
Pozzi و همکاران، بیان کردند که افزایش فعالیت درشت‌نئی قدامی ممکن است باعث افزایش پایداری مجموعه مچ پا در طول تکالیف عملکردی مثل آزمون تعادلی ستاره شود که ممکن است یک راهکار جبرانی برای فراهم کردن پایداری دینامیک مفصل در طول تکالیف عملکردی باشد که افراد گروه کوپر بعد از آسیب دیدگی به دست می‌آورند (23). نتایج پژوهش حاضر با یافته‌های Pozzi همکاران (23) و Dundas و همکاران (22) همسو بود، ولی با نتایج Gutierrez و همکاران مغایرت داشت (21).
نتایج بدست آمده نشان داد فعالیت عضله راست رانی و دوسررانی در گروه سالم در هنگام استفاده از لباس تیراندازی در مقایسه با گروه نابینا، کاهش معناداری را داشته است. با توجه به مطالعات گذشته، مشخص شد که افراد مبتلا به آسیب‌های مچ پا و در نتیجه تغییر در سیگنال‌های عصبی بعد از اولین آسیب مچ پا (24) برای جبران اختلاف ایجاد شده در مفصل مچ پا بیشتر از عضلات ران برای سازگاری و تعادل استفاده می‌کنند. همچنین گزارش شده است افراد مبتلا به بی‌ثباتی در مفصل مچ پا میزان فعالیت عضله راست رانی، دوسررانی و راست شکمی نسبت به گروه سالم بیشتر بود (20). این نتایج نشان داد که با آسیب خارجی مچ پا، نه تنها عضلات اطراف مچ پا دستخوش تغییر می‌شوند، بلکه مفاصل پروگزیمال همچون راست رانی را نیز دچار تغییر می‌کند (21). بر این اساس می‌توان اینگونه عنوان نمود که در گروه نابینا در مقایسه با گروه سالم، فعالیت راست رانی و دوسررانی بیشتر بود که احتمالاً افراد نابینا برای افزایش تعادل و ثبات خود علاوه بر فعالیت عضلات مچ پا از عضلات ران خود نیز استفاده می‌کنند.
نتیجه‌گیری
در نهایت با توجه به تمامی نتایج بدست آمده می‌توان اینگونه گفت که
احتمالاً استفاده از لباس تیراندازی با تأثیر بر فعالیت الکتریکی عضلات اندام تحتانی می‌تواند موجب بهبود تعادل در هنگام تیراندازی شود که این به نوبه خود می‌تواند یکی از دلایل مهم و کارآمد در موفقیت تیراندازان با کمان شود.
تشکر و قدردانی
از تمامی کسانی که در این تحقیق ما را یاری نموده‌اند متشکریم.
سهم نویسندگان
نویسندگان مشارکت یکسانی در مطالعه داشته‌اند.
تضاد منافع
نویسندگان تصریح می‌کنند که هیچ گونه تعارض منافعی در این مطالعه وجود ندارد.
فهرست منابع
1. Goldenberg M, Lee JY. Surgical education, simulation, and simulators—updating the concept of validity. Curr Urol Rep 2018; 19: 1-5. pmid: 29774439 doi: 10.1007/s11934-018-0799-7
2. Mabaso RG, Oduntan OA. Prevalence and causes of visual impairment and blindness among adults with diabetes mellitus aged 40 years and older receiving treatment at government health facilities in the Mopani District, South Africa. African Vision and Eye Health 2014; 73(1): 8-15. doi:
3. Peterka RJ, Loughlin PJ. Dynamic regulation of sensorimotor integration in human postural control. J Neurophysiol 2004; 91(1): 410-23. pmid: 13679407 doi: 10.1152/jn.00516.2003
4. Mergner T, Schweigart G, Maurer C, Blümle A. Human postural responses to motion of real and virtual visual environments under different support base conditions. Exp Brain Res 2005; 167(4): 535-56. pmid: 16132969 doi: 10.1007/s00221-005-0065-3
5. Paulus W, Straube A, Brandt T. Visual stabilization of posture: physiological stimulus characteristics and clinical aspects. Brain 1984; 107(4): 1143-63. pmid: 6509312 DOI: 10.1093/brain/107.4.1143
6. Mergner T. Modeling sensorimotor control of human upright stance. Prog Brain Res 2007; 165: 283-97. pmid: 17925253 doi: 10.1016/S0079-6123(06)65018-8
7. Singh NB, Taylor WR, Madigan ML, Nussbaum MA. The spectral content of postural sway during quiet stance: influences of age, vision and somatosensory inputs. J Electromyogr Kinesiol 2012; 22(1): 131-6. pmid: 22100720 doi: 10.1016/j.jelekin.2011.10.007
8. Kuramatsu Y, Muraki T, Oouchida Y, Sekiguchi Y, Izumi S-I. Influence of constrained visual and somatic senses on controlling centre of mass during sit-to-stand. Gait Posture 2012; 36(1): 90-4. pmid: 22464270 doi: 10.1016/j.gaitpost.2012.01.011
9. Steiner H, Kertesz Z. Effect of therapeutic riding on Center of Gravity (COG) and Joint Angles parameters of blind children (A long-term study). IFAC Proceedings Volumes 2012; 45(18): 211-7.
10. Nakata H, Yabe K. Automatic postural response systems in individuals with congenital total blindness. Gait Posture 2001; 14(1): 36-43. pmid: 11378423 doi: 10.1016/s0966-6362(00)00100-4
11. Suponitsky Y, Verbitsky O, Peled E, Mizrahi J. Effect of selective fatiguing of the shank muscles on single-leg-standing sway. J Electromyogr Kinesiol 2008; 18(4): 682-9. pmid: 17350288 doi: 10.1016/j.jelekin.2007.01.009
12. Fisher MM. The effect of resistance exercise on recovery blood pressure in normotensive and borderline hypertensive women. J Strength Cond Res 2001; 15(2): 210-6. pmid: 11710406 doi: 10.1519/1533-4287(2001)015<0210:TEOREO>2.0.CO;2
13. Heshmati S, Daneshmandi H, Hosseini SH, Hosseini SH. A comparison of electrical activity of arm abductor muscles in the shoulder abduction and scaption between shooting fields. J Sport Biomech 2020; 5(4): 250-61. doi: 10.32598/biomechanics.5.4.5
14. Guedes PF, João SMA. Postural characterization of adolescent federation basketball players. J Phys Act Health 2014; 11(7): 1401-7. pmid: 24368829 doi: 10.1123/jpah.2012-0489
15. Taha SA, Akl A-RI, Zayed MA. Electromyographic analysis of selected upper extremity muscles during jump throwing in handball. Am J Sports Sci 2015; 3(4): 79-84. doi: 10.11648/j.ajss.20150304.13
16. Sözen H, Esposito F. The effects of different kinds of warm-up protocols before triceps dips exercise on muscle electrical activation during the training. Uluslararası Anadolu Spor Bilimleri Dergisi 2016; 1(1): 25-35. doi: 10.22326/ijass.3
17. Hermens HJ, Freriks B, Disselhorst-Klug C, Rau G. Development of recommendations for SEMG sensors and sensor placement procedures. J Electromyogr Kinesiol 2000; 10(5): 361-74. pmid: 11018445 doi: 10.1016/s1050-6411(00)00027-4
18. Farahpour N, Jafarnezhadgero A, Allard P, Majlesi M. Muscle activity and kinetics of lower limbs during walking in pronated feet individuals with and without low back pain. J Electromyogr Kinesiol 2018; 39: 35-41. pmid: 29413451 doi: 10.1016/j.jelekin.2018.01.006
19. Di Giulio I, Maganaris CN, Baltzopoulos V, Loram ID. The proprioceptive and agonist roles of gastrocnemius, soleus and tibialis anterior muscles in maintaining human upright posture. The J Physiol 2009; 587(10): 2399-416. pmid:19289550 doi: 10.1113/jphysiol.2009.168690
20. Karbalaeimahdi M, Alizadeh MH, Minoonejad H. Balance strategies in athletes with chronic ankle instability, Coper and healthy athletes while standing on one leg [in Persian]. Research in Sport Medicine and Technology 2020; 9(3):
21. doi: 10.22038/jpsr.2020.39003.1925
22. Gutierrez GM, Knight CA, Swanik CB, Royer T, Manal K, Caulfield B, et al. Examining neuromuscular control during landings on a supinating platform in persons with and without ankle instability. Am J Sports Med 2012; 40(1): 193-201. pmid: 21917613 doi: 10.1177/0363546511422323
23. Dundas MA, Gutierrez GM, Pozzi F. Neuromuscular control during stepping down in continuous gait in individuals with
24. and without ankle instability. J Sports Sci 2014; 32(10): 926-33. pmid: 24499287 doi: 10.1080/02640414.2013.868917
25. Pozzi F, Moffat M, Gutierrez G. Neuromuscular control during performance of a dynamic balance task in subjects with and without ankle instability. Int J Sports Phys Ther 2015; 10(4): 520-9. pmid: 26347059
26. Freeman M. Instability of the foot affer injuries to the lateral ligament of the ankle. The J Bone Joint Surg Br 1965; 47(4): 669-77. pmid: 5846766
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
