زمینه و هدف: به علت افزایش روزافزون مقاومت آنتی بیوتیکی، شناسایی خواص ضدمیکروبی گیاهان دارویی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی فعالیت ضدمیکروبی عصاره‌های گیاهان رازک معمولی و بلوط (گونه بُلَند مازو) علیه چند سویه استاندارد میکروبی انجام گردید.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، عصاره‌های الکلی و آبی گیاهان رازک و بلوط استخراج شدند. اثرات بازدارندگی عصاره‌های گیاهی علیه سویه‌های استاندارد میکروبی (اشریشیا کلی، استافیلوکوکوس اورئوس، سودوموناس آئروژینوزا و کاندیدا آلبیکانس) از طریق روش‌های انتشار در آگار و ماکروبراث دایلوشن مورد بررسی قرار گرفت. غلظت‌های مورد استفاده عصاره‌های گیاهی در روش انتشار در آگار برابر با ۱۲۵، ۲۵۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلی‌گرم در میلی‌لیتر بود. به منظور تعیین حداقل غلظت ممانعت از رشد نیز رقت‌های سریالی از عصاره‌ها با طیف ۱ تا ۵۱۲ میلی‌گرم در میلی‌لیتر تهیه گردید.

یافته‌ها: عصاره الکلی هر دو گیاه رازک و بلوط در مقایسه با عصاره آبی آنها، اثرات مهاری بالاتری را علیه سویه‌های میکروبی استاندارد نشان دادند. دو سویه استاندارد استافیلوکوکوس اورئوس ATCC ۲۹۲۱۳ و کاندیدا آلبیکانس ATCC ۷۶۶۱۵، حساسیت بالاتری را نسبت به هر دو نوع عصاره الکلی و آبی گیاهان نشان دادند. از لحاظ آماری تفاوت معنی‌دار در میزان حداقل غلظت ممانعت کنندگی از رشد (MIC) عصاره الکلی گیاهان در مقایسه با عصاره آبی آنها مشاهده شد(۰۵/۰p<).

نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که عصاره‌های گیاهی رازک معمولی و بلوط بُلَندمازو دارای اثرات مهاری قابل توجهی بر روی میکروارگانیسم‌ها از جمله باکتری‌ها و قارچ‌ها هستند. اگرچه تحقیقات بیشتری در این زمینه ضروری می‌باشد ولی می‌توان از آنها به عنوان عوامل ضدمیکروبی جدید در پزشکی استفاده نمود.

زمینه و هدف: تولید فاکتورهای استرس اکسیداتیو یکی از علل بروز بسیاری از بیماری‌های ناشی از اختلالات متابولیک می‌باشد. از این رو کاهش تولید یا حذف این عوامل می‌تواند در جلوگیری یا بهبود بیماری‌های مربوط موثر باشد. اخیرا استفاده از گیاهان به دلیل اثر بخشی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه اثر آنتی اکسیدانی عصاره آبی گیاه اسطوخدوس مورد بررسی قرار گرفته است.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه برای تهیه عصاره آبی، سرشاخه‌های خشک گیاه به مدت ۴ ساعت درون ظرف محتوی آب جوش قرار گرفته، سپس محتوای ظرف فیلتر شده و با استفاده از بن ماری تغلیظ می‌شود. در نهایت با استفاده از فریز درایر عصاره به پودر تبدیل می‌شود. برای سنجش فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره اسطوخدوس در غلظت های ۵، ۱۰، ۲۰ وppm  ۴۰ از روش DPPH استفاده شده است. در این روش که بر اساس به دام اندازی رادیکال‌های آزاد ماده‌ای به نام ۲ و ۲-دی فنیل ۱-پیکریل هیدرازیل (DPPH) استوار است، تغییر میزان رنگ محلول از بنفش به بی رنگ و در نتیجه تغییر جذب آن در اسپکتروفوتومتر در طول موج ۵۲۰ نانومتر اساس اندازه گیری می‌باشد. در نهایت با محاسبه غلظت مهار ۵۰ درصد (IC۵۰) عصاره و مقایسه آن با غلظت مهار ۵۰ درصد ویتامین C که به عنوان شاخص درنظر گرفته می‌شود، نتایج مورد بررسی بیشتر قرار می‌گیرد.

یافته‌ها: نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد که عصاره آبی اسطوخدوس در هر ۴ دوز مورد استفاده دارای اثر آنتی اکسیدانی قوی می‌باشد که به صورت وابسته به دوز اثر می‌کند، به طوری که تفاوت آن با گروه کنترل منفی در هر ۴ دوز مورد استفاده معنی‌دار بود. مقدار IC_۵۰ عصاره آبی اسطوخدوس ppm ۶۶/۲۴ به دست آمد که در مقایسه با ویتامین C که ppm ۳/۲ می‌باشد مقدار کم‌تری بود.

نتیجه‌گیری: عصاره آبی اسطوخدوس دارای اثر آنتی اکسیدانی قوی بوده و می‌تواند در بهبود بیماری‌های مرتبط موثر باشد.