زمینه و هدف: داکسوروبیسین (DOX)یک داروی ضد سرطان با کاربرد وسیع است که کاربرد بالینی آن در شیمی درمانی به دلیل عوارض جانبی آن از جمله سمیت روی بیضه محدود می‎شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر حفاظتی نانواکسید روی (nZnO) بر سمیت القا شده توسط DOX در سیستم تناسلی نر می‎باشد.

مواد و روش‎ها: در این مطالعه تجربی رت‎های نر بالغ ویستار به طور تصادفی به چهار گروه، شامل گروه کنترل و سه گروه تجربی به ترتیب شامل سالین، DOX(6 میلی‎گرم بر کیلوگرم)، nZnO(5 میلی‎گرم بر کیلوگرم) و DOX به دنبالnZnO (i.p) دریافت نمودند. تیمار به مدت 3 روز انجام شد. 28 روز پس از پایان تیمار تغییرات بافتی سیستم تناسلی و شاخص‎های تولید مثلی مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‎ها: استفاده از DOXدر گروه تجربی 1 سبب کاهش معنی‎دار قطر لوله‎های سمینی فر و ضخامت اپی تلیوم ژرمینال شد. هم‎چنین شاخص‎های لقاح و باروری، تعداد زاده‎ها و تراکم اسپرم اپیدیدیمی کاهش پیدا کرد، در حالی که سلول‎های لایدیگ دژنره و سلول‎های سرتولی دفرمه افزایش نشان داد.

نتیجه گیری: مصرف هم‎زمان nZnO سبب بهبود معنی دار تغییرات ناشی از DOX شد. این یافته‎ها نقش حفاظتی nZnO را در برابر سمیت تولید مثلی القا شده توسط DOX نشان می‎دهد.