زمینه و هدف: بیماریهای عروق کرونر از شایع ترین بیماریهای قلبی هستند که با وجود موثر بودن روش های طبی فعلی در درمان ، ممکن است بسیاری از مبتلایان نیاز به بازسازی عروقی پیدا کنند. از سویی دیگر اضطراب پیامد مشترک تمام اعمال جراحی است . اضطراب در عمل جراحی پیوند عروق کرونر باعث افزایش میزان سوخت و ساز ، کاهش ایمنی بدن ، افزایش فعالیت دستگاه قلب و عروق و گوارش می گردد. مطالعه اخیر با هدف بررسی تاثیر ماساژ بازتابی پا بر میزان اضطراب آشکار بیماران پس از عمل جراحی پیوند عروق کرونر در بیمارستان امام علی (ع) کرمانشاه انجام شده است.

مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی بالینی است. 88 بیمار به شکل تخصیص تصادفی در دو گروه ازمون و شاهد قرار گرفتند. در گروه آزمون زیر انگشت شست پای راست بیمار به مدت ده دقیقه یک بار در روز در روزهای سوم و چهارم پس از عمل جراحی پیوند عروق کرونر ماساژ داده شد ، در گروه کنترل هیچ گونه اقدامی صورت نگرفت و فقط در زمان های مذکور اضطراب آشکار بیماران با استفاده از پرسشنامه استاندارد اشپیل برگر اندازه گیری شد.

یافته ها: میزان اضطراب آشکار بیماران در گروه مداخله در مقایسه با گروه شاهد کاهش معنادار آماری را در اولین روز مداخله نشان داد، ولی در گروه کنترل تفاوتی دیده نشد.

نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان می دهد که ماساژ بازتابی کف پا یک مداخله پرستاری موثر و ساده بوده که عوارض و خطرات کمی دارد که می توان از آن در جهت کاهش اضطراب بیماران در مراکز بهداشتی – درمانی استفاده نمود.