دوره 27، شماره 5 - ( 10-1403 )
جلد 27 شماره 5 صفحات 295-287 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mousavi S H, Jafari A, Basirian H. Conceptual Model of Improving Health Communication Capacities in Pandemic Conditions from the Point of View of Health System Experts. J Arak Uni Med Sci 2024; 27 (5) :287-295
URL: http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7786-fa.html
URL: http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-7786-fa.html
موسوی سیدحسین، جعفری علی، بصیریان جهرمی حسین. الگوی مفهومی ارتقاء ظرفیت‌های ارتباطات سلامت در شرایط پاندمی از دیدگاه خبرگان نظام سلامت. مجله دانشگاه علوم پزشكي اراك. 1403; 27 (5) :287-295
1- دانشجوی دکترای علوم ارتباطات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران ، hossein.hamta@gmail.com
2- گروه مشارکت‌ها و ارتباطات، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، تهران، ایران
3- گروه علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
2- گروه مشارکت‌ها و ارتباطات، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، تهران، ایران
3- گروه علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده: (454 مشاهده)
مقدمه: هدف از طرح بحث «ارتباطات سلامت» که جدی‌ترین جرقه‌‌‌های آن در اذهان، با ظهور پاندمی کووید-19 در سال 2019 زده شد، زمنیه توجه به ضرورت ارتقاء ارتباطات سلامت را بیش از هر زمان دیگری آشکار کرد. در این شرایط، نیاز به تبادل سریع و شفاف اطلاعات، آموزش صحیح و جلب اعتماد مردم بیش از هر زمان دیگری احساس شد. بدین منظور، در مطالعه حاضر تدوین الگوی مفهومی ظرفیت‌های ارتباطات سلامت در شرایط پاندمی از دیدگاه خبرگان نظام سلامت مورد بررسی قرار گرفت.
روش کار: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش نظریه داده بنیاد انجام شد. نمونه گیری با روش هدفمند از نوع گلوله برفی انجام شده که شامل 20 نفر از اساتید ارتباطات و رسانه و متخصصان حوزه سلامت تعیین شدند. جمع آوری دادهها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و بررسی اسناد بوده که بر مبنای رهیافت نظام مند استراوس و کوربین (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) که متضمن شرایط علی، ایده محوری، زمینه، شرایط میانجی (مداخله گر)، راهبردها و پیامدها تحلیل شدند. اعتبار سنجی از طریق ، بازبینی مشارکت کنندگان و خبرگان نظام سلامت صورت گرفت.
یافته ها: یافته‌های پژوهش در بخش گراندد تئوری نشان می‌دهد که ابعاد الگوی پارادایمی شامل پدیده محوری: ارتباطات سلامت(ارتباطات مؤثر و آگاهی بخشی)، شرایط علی: آسیب‌های ارتباطات سلامت شامل(اینفودمی)، زمینه بروز آسیب ها(رسانه‌های فراگیر و پرمخاطب، نبود مرجعیت واحد سلامت، اطلاعات انبوه، سیاست زدگی)، استراتژی ها (پاسخگو کردن مسئولین، منابع موثق و تولید محتوای اثربخش، مدیریت اضطراب، پرهیز از اغراق مشارکت مردم، کار تیمی و ترکیب متخصصان، استفاده از تجربیات سایر کشورها) و پیامدها شامل( جلب اعتماد و شکل گیری ارتباطات مفید) واقع گردید.
نتیجه گیری: با توجه به ابعاد حاصل شده در ارائه الگوی ارتقاء ظرفیت های ارتباطات سلامت در شرایط پاندمی در کشور می‌توان گفت که از یک سو «شفافیت و آنی بودن اطلاعات» و از سوی دیگر «همدلی و اعتماد میان مردم و مسئولان» در چنین موقعیتی بیش از پیش بایستی لحاظ گردد.
روش کار: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش نظریه داده بنیاد انجام شد. نمونه گیری با روش هدفمند از نوع گلوله برفی انجام شده که شامل 20 نفر از اساتید ارتباطات و رسانه و متخصصان حوزه سلامت تعیین شدند. جمع آوری دادهها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و بررسی اسناد بوده که بر مبنای رهیافت نظام مند استراوس و کوربین (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) که متضمن شرایط علی، ایده محوری، زمینه، شرایط میانجی (مداخله گر)، راهبردها و پیامدها تحلیل شدند. اعتبار سنجی از طریق ، بازبینی مشارکت کنندگان و خبرگان نظام سلامت صورت گرفت.
یافته ها: یافته‌های پژوهش در بخش گراندد تئوری نشان می‌دهد که ابعاد الگوی پارادایمی شامل پدیده محوری: ارتباطات سلامت(ارتباطات مؤثر و آگاهی بخشی)، شرایط علی: آسیب‌های ارتباطات سلامت شامل(اینفودمی)، زمینه بروز آسیب ها(رسانه‌های فراگیر و پرمخاطب، نبود مرجعیت واحد سلامت، اطلاعات انبوه، سیاست زدگی)، استراتژی ها (پاسخگو کردن مسئولین، منابع موثق و تولید محتوای اثربخش، مدیریت اضطراب، پرهیز از اغراق مشارکت مردم، کار تیمی و ترکیب متخصصان، استفاده از تجربیات سایر کشورها) و پیامدها شامل( جلب اعتماد و شکل گیری ارتباطات مفید) واقع گردید.
نتیجه گیری: با توجه به ابعاد حاصل شده در ارائه الگوی ارتقاء ظرفیت های ارتباطات سلامت در شرایط پاندمی در کشور می‌توان گفت که از یک سو «شفافیت و آنی بودن اطلاعات» و از سوی دیگر «همدلی و اعتماد میان مردم و مسئولان» در چنین موقعیتی بیش از پیش بایستی لحاظ گردد.
فهرست منابع
1. Khaniki H, Ahmadi A. Representation of Covid 19 pandemic on Iranian social media. New Media Studies. 2022;10(37):84-51. doi: 10.22054/nms.2021.59288.1164
2. Glanz K, Rimer BK, Viswanath K, Orleans CT. Health behavior and health education: Theory, research, and practice. 4th ed. Hoboken, NJ: Jossey-Bass Inc Pub 2008. p. 23–40.
3. Clarke, Juanne N., Michelle M. Everest. Cancer in the mass print media: Fear, uncertainty and the medical model. Soc Sci Med. 2006;63(10):2591–600. pmid: 16431004 doi: 10.1016/j.socscimed.2005.11.021
4. Carducci A, Alfani S, Sassi M, Cinini A, Calamusa A. Mass media health information: Quantative and qualitative analysis of daily press coverage and its relation with public perception. Patient Educ Couns. 2011;82(3):475-8. pmid: 21288683 doi: 10.1016/j.pec.2010.12.025
5. Khaniki H, Rasi H. Theorizing for COVID-19 infodemic in Iran social media [in Persian]. Quarterly of Social Studies and Research in Iran. 2022;11(4):933-50. doi: 10.22059/jisr.2022.339490.1286
6. Salmon CT, Poorisat T. The rise and development of public health communication. Health Commun. 2020;35(13):1666-77. pmid: 31429307 doi: 10.1080/10410236.2019.1654180
7. Lieberman A, Shroeder J. Two social lives: How differences between online and offline interaction influence social outcomes. Curr Opin Psychol. 2020;31:16-21. pmid: 31386968 doi: 10.1016/j.copsyc.2019.06.022
8. Chipidza W, Akbaripourdibazar E, Gwanzura T, Gatto NM. Topic analysis of traditional and social media news coverage of the early COVID-19 pandemic and implications for public health communication. Disaster Med Public Health Prep.
9. Disaster Med Public Health Prep. 2022;16(5):1881-8. pmid: 33653437 doi: 10.1017/dmp.2021.65
10. Juhász Z, Hetesi E. Health communication during the COVID-19 pandemic in Hungary. Research Anthology on Managing Crisis and Risk Communications; 2023. doi: 10.4018/978-1-6684-7145-6.ch018
11. Khaniki H, Rasi Tehrani H. Theorizing for COVID 19 Infodemic in Iran Social Media [in Persian]. Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran. 2023;11(4):933-50. doi: 10.22059/jisr.2022.339490.1286
12. Adrian P. Social Theory, Interrupted by Coronavirus, Synapses, Sanity, Society. 2020; Available from: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/synapses-sanity-society/202003/social-theory-interrupted-by-coronavirus.
13. Maibach E, Holtgrave DR. Advances in public health communication. Annu Rev Public Health. 1995;16:219-38. Pmid: 7639871 doi: 10.1146/annurev.pu.16.050195.001251
14. Ratzan SC, Payne JG, Bishop C. The status and scope of health communication. J Health Commun. 1994;1(1):25-41. pmid:10947351 doi: 10.1080/108107396128211
15. Mansourian Y. Introduction to qualitative research method [in Persian]. Tehran. Iran: Samt Publications; 2014.
16. Sarmad Z, Bazargan A. Research methods in behavioral sciences [in Persian]. Tehran, Iran: Agah Publiications; 2024.
17. Corbin J, Strauss A. Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks: SAGE Publications; 2014.
18. Flick U. An introduction to qualitative research. Freie Universtität Berlin, Germany; 2008.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
