دوره 21، شماره 3 - ( دوماهنامه خرداد و تیر 1397 )
جلد 21 شماره 3 صفحات 4-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Eslamirad Z. Toxocariasis: The Sanitary Hazard in Urban Communities of Iran. J Arak Uni Med Sci 2018; 21 (3) :1-4
URL: http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-5837-fa.html
URL: http://jams.arakmu.ac.ir/article-1-5837-fa.html
اسلامی راد زهرا. توکسوکاریازیس: خطر بالقوه بهداشتی در جوامع شهری ایران. مجله دانشگاه علوم پزشكي اراك. 1397; 21 (3) :1-4
گروه انگل و قارچ شناسی، دانشگاه علوم پزشکی اراک، اراک، ایران. ، dr.eslami@arakmu.ac.ir
چکیده: (8314 مشاهده)
توکسوکاریازیس عفونت ناشی از ابتلای انسان به مرحله نوزادی کرم توکسوکارا است. محل زندگی کرم بالغ، روده ی سگ و گربه است، ولی در صورتی که انسان به طور اتفاقی تخم این کرم را ببلعد، نوزاد در روده آزاد شده و پس از نفوذ به عروق مخاطی همراه با خون به اندامهای مختلف مهاجرت میکند. با اینکه نوزاد این انگل در بدن انسان بالغ نمیشود و در نهایت از بین میرود، ولی استقرار آن در اندامها منجر به تحریک و التهاب بافت و بروز نشانه ها و علائم می گردد. کبد، ریه و سیستم اعصاب مرکزی بیش از سایر اندامهای بدن تحت تأثیر این انگل قرار میگیرند. بارزترین علائم این بیماری تب نامنظم، بزرگی کبد و ائوزینوفیلی شدید می باشد. سایر علائم به محل استقرار نهایی انگل بستگی دارد. به عنوان مثال، علائم تنفسی (شبیه به حمله آسم) در زمان استقرار انگل در ریه و علائم عصبی در زمان استقرار انگل در سیستم عصبی بروز خواهد کرد (1). علائم شدید بالینی ناشی از این بیماری بیشتر در کودکان 2 تا 7 ساله مشاهده می شود و شانس ابتلای کودکان به این بیماری به دلیل تماس با خاک زمینهای بازی و یا تماس با سگ و گربه ولگرد بیشتر است (2). در کشورهای در حال توسعه، از جمله ایران، تشخیص این بیماری از طریق جمع بندی علائم و نشانههای بالینی، بررسی ریسک فاکتورها و نیز نتایج آزمایشگاهی انجام میشود. یافته های آزمایشگاهی که در این بیماری مورد توجه قرار می گیرند شامل ائوزینوفیلی، هیپرگاماگلوبولینمی و افزایش تیتر ایزوهموگلوتینین A و B است. در کشورهای اروپایی و آمریکا آزمایش سرولوژیکی به روش الایزا برای تشخیص آنتیبادی ضد این انگل استفاده میشود که حساسیت و اختصاصیت آن به ترتیب 78 و 90 درصد است. دستورالعمل قطعی برای درمان این انگل وجود ندارد، ولی رایج ترین برنامه ی درمانی 400 میلی گرم آلبندازول و 100 تا 200 میلی گرم مبندازول خوراکی دو بار در روز به مدت 5 روز است (1).
در سال های اخیر، تعداد سگ و گربه محیط پیرامون انسان در کشور ما افزایش یافته و به تبع آن میزان آلودگی خاک به تخم توکسوکارا نیز افزایش پیدا کرده است. پیامد این پدیده افزایش شانس تماس و آلودگی انسان به تخم این انگل و ابتلا به بیماری توکسوکاریازیس است. مطالعات در ایران میزان آلودگی خاک پارک ها به انگل مذکور را بین حداقل 9/3 درصد (ارومیه) و حداکثر 3/63 درصد (خرم آباد) گزارش نموده و در این بین، میزان آلودگی خاک پارکهای اراک به این تخم 6/26 درصد است (5-3). از طرفی، نتایج یک مطالعه سرولوژیکی نشان داد که شیوع توکسوکاریازیس در بین افراد 5 تا 15 ساله مبتلا به آسم در شهر اراک 8/1 درصد است (6). ولی نتایج یک مطالعه مروری نشان داد که شیوع کلی توکسوکاریازیس انسانی در جمعیت عمومی ایران 8/15 درصد بوده و این میزان در کشور رو به افزایش است (7).
تغییرات اکوسیستم و وفور زباله در شهرهای ایران باعث افزایش و تجمع بیش از اندازه سگ و گربه در محیط زیست انسان شده است. از سوی دیگر، پذیرش برخی از رفتارهای فرهنگی کشورهای غربی مانند نگهداری از حیوانات خانگی بدون توجه به مسئولیت های اجتماعی و قانونی این رفتار در کشورهای غربی، منجر به افزایش خطر ابتلای انسان به بیماریهای عفونی منتقله توسط این حیوانات شده است که بیماری توکسوکاریازیس نیز در این حیطه قرار می گیرد. با توجه به شیوع نسبتاً زیاد انگل توکسوکارا در بین سگ و گربه در ایران، لزوم توجه به بیماری ناشی از این انگل (توکسوکاریازیس) به عنوان یک خطر بالقوه پزشکی و بهداشتی در کشور احساس می گردد. در این شرایط، برگزاری کارگاه های آموزشی به منظور یادآوری علائم، روش تشخیص، درمان و پیشگیری از این بیماری به گروه های بالینی مرتبط با بیماران عفونی نقش بهسزایی در شناسایی و درمان سریع بیماران و کاهش بار جسمی و روانی آنان خواهد داشت. هم چنین، انجام مطالعات تحقیقی در زمینه وضعیت اپیدمیولوژیکی این بیماری در نقاط مختلف ایران به شناخت وضعیت کنونی و تغییرات آن کمک خواهد نمود. از طرفی، تشویق محققان جهت جداسازی، تخلیص و آزمایش آنتی ژن‌های دفعی- ترشحی این کرم که در ساخت کیت های تشخیصی سرولوژیکی کاربرد دارد نیز میتواند باعث افزایش دقت و کاهش هزینه تشخیص این بیماری و در نهایت ارتقای سطح سلامت جامعه گردد.
در سال های اخیر، تعداد سگ و گربه محیط پیرامون انسان در کشور ما افزایش یافته و به تبع آن میزان آلودگی خاک به تخم توکسوکارا نیز افزایش پیدا کرده است. پیامد این پدیده افزایش شانس تماس و آلودگی انسان به تخم این انگل و ابتلا به بیماری توکسوکاریازیس است. مطالعات در ایران میزان آلودگی خاک پارک ها به انگل مذکور را بین حداقل 9/3 درصد (ارومیه) و حداکثر 3/63 درصد (خرم آباد) گزارش نموده و در این بین، میزان آلودگی خاک پارکهای اراک به این تخم 6/26 درصد است (5-3). از طرفی، نتایج یک مطالعه سرولوژیکی نشان داد که شیوع توکسوکاریازیس در بین افراد 5 تا 15 ساله مبتلا به آسم در شهر اراک 8/1 درصد است (6). ولی نتایج یک مطالعه مروری نشان داد که شیوع کلی توکسوکاریازیس انسانی در جمعیت عمومی ایران 8/15 درصد بوده و این میزان در کشور رو به افزایش است (7).
تغییرات اکوسیستم و وفور زباله در شهرهای ایران باعث افزایش و تجمع بیش از اندازه سگ و گربه در محیط زیست انسان شده است. از سوی دیگر، پذیرش برخی از رفتارهای فرهنگی کشورهای غربی مانند نگهداری از حیوانات خانگی بدون توجه به مسئولیت های اجتماعی و قانونی این رفتار در کشورهای غربی، منجر به افزایش خطر ابتلای انسان به بیماریهای عفونی منتقله توسط این حیوانات شده است که بیماری توکسوکاریازیس نیز در این حیطه قرار می گیرد. با توجه به شیوع نسبتاً زیاد انگل توکسوکارا در بین سگ و گربه در ایران، لزوم توجه به بیماری ناشی از این انگل (توکسوکاریازیس) به عنوان یک خطر بالقوه پزشکی و بهداشتی در کشور احساس می گردد. در این شرایط، برگزاری کارگاه های آموزشی به منظور یادآوری علائم، روش تشخیص، درمان و پیشگیری از این بیماری به گروه های بالینی مرتبط با بیماران عفونی نقش بهسزایی در شناسایی و درمان سریع بیماران و کاهش بار جسمی و روانی آنان خواهد داشت. هم چنین، انجام مطالعات تحقیقی در زمینه وضعیت اپیدمیولوژیکی این بیماری در نقاط مختلف ایران به شناخت وضعیت کنونی و تغییرات آن کمک خواهد نمود. از طرفی، تشویق محققان جهت جداسازی، تخلیص و آزمایش آنتی ژن‌های دفعی- ترشحی این کرم که در ساخت کیت های تشخیصی سرولوژیکی کاربرد دارد نیز میتواند باعث افزایش دقت و کاهش هزینه تشخیص این بیماری و در نهایت ارتقای سطح سلامت جامعه گردد.
فهرست منابع
1. Despommier D. Toxocariasis: clinical aspects, epidemiology, medical ecology, and molecular aspects. Clinical Microbiology Reviews. 2003; 16(2): 265-72.
2. Woodhall DM, Fiore AE. Toxocariasis: A Review for Pediatricians. Journal of the Pediatric Infectious Diseases Society. 2014; 3(2): 154-9.
3. Tavassoli M, Hadian M, Charesaz S, Javadi S. Toxocara Spp. Eggs in Public Parks of Urmia City, West Azerbaijan Province Iran. Iranian Journal of Parasitology. 2008; 3(3): 24-9.
4. Zibaei M, Abdollahpour F, Birjandi M, Firoozeh F. Soil contamination with Toxocara spp. eggs in the public parks from three areas of Khorram Abad, Iran. Nepal Medical College Journal: NMCJ. 2010; 12(2): 63.
5. Mohamadi S, Eslamirad Z, Hajihossein R, Didehdar M. The Study of Soil Contamination with Toxocara Eggs in Arak Public Parks, 2015. Journal of Arak University of Medical Sciences. 2016; 18(12): 67-73.
6. Mosayebi M, Moini L, Hajihossein R, Didehdar M, Eslamirad Z. Detection of Specific Antibody Reactivity to Toxocara Larval Excretory-secretory Antigens in Asthmatic Patients (5-15 Years). The Open Microbiology Journal. 2016; 10: 162-7.
7. Abdi J, Darabi M, Sayehmiri K. Epidemiological situation of toxocariasis in Iran: meta-analysis and systematic review. Pakistan journal of biological sciences: PJBS. 2012; 15(22): 1052-5.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
