مقدمه
آسیب ناشی از جراحت سوزن یکی از بزرگ‌ترین و شا‌یع‌ترین خطرات شغلی است که کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی را تهدید می‌کند [1] و می‌تواند ریسک فاکتور اصلی در انتقال پاتوژن‌های بیماری‌زا مانند ویروس‌های هپاتیت C، هپاتیت B و ویروس نقص ایمنی اکتسابی (HIV) عمل کند [2].
دندان‌پزشکان همچون سایر حرفه‌های پزشکی در معرض خطر بالقوه NSJ قرار دارند [2]. میانگین جراحت ناشی از NS در دندان‌پزشکانی که 3000 عمل تهاجمی در طول یک سال انجام می‌دهند 37 درصد گزارش شده است [3]. شایع‌ترین راه انتقال پاتوژن‌های بیماری‌زا به پرسنل دندان‌پزشکی از طریق آسیب‌های زیرجلدی بوده که می‌تواند حین کار با فرزها، سرنگ‌های تزریق، سیم‌های ارتودنسی، تیغ بیستوری و سایر اشیای تیز ایجاد شود [4]. این صدمات می‌توانند پیامدهای بهداشتی و استرس روانی زیادی برای ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی درمانی به دنبال داشته باشند و باعث ایجاد استر‌س و هیجانات روحی زیادی در پرسنل دندان‌پزشکی شوند [5، 6]. آسیب‌های ناشی از NS نه‌تنها باعث افزایش احتمال بیماری‌های عفونی می‌شود بلکه هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم تست‌های آزمایشگاهی، پروفیلاکسی بعد از تماس، غیبت از کار و بار ذهنی و روانی را به فرد و جامعه تحمیل می‌کند [7].
بررسی مطالعات گوناگون نشان داد که تقریباً تمام کادر درمان دندان‌پزشکی حین فعالیت کلینیکی‌شان در معرض خط NS و مواجهه با بیماری‌های عفونی منتقل‌شونده از خون هستند [9 ,8]. شیوع آسیب‌های NS در محیط‌های آموزشی بالا گزارش شده است و از این جهت اهمیت زیادی دارد [10].
با تعیین شیوع صدمات ناشی از NS و پی بردن به عوامل مؤثر در رخ دادن آن و با طراحی پروتکل‌های استاندارد آموزشی کنترل عفونت و پیش‌گیری از NS و همچنین ارائه مشاوره‌های روانی مورد نیاز می‌توان خطرات و بار ذهنی و روانی ناشی از NSرا کاهش داد. تاکنون مطالعه‌ای به ارزیابی اثرات روانی اجتماعی ناشی از NSJ در بین کادر درمان دندان‌پزشکی نپرداخته است. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی مواجه شغلی با NSJ و عوامل روانی اجتماعی همراه با آن در میان دانشجویان دانشکده دندان‌پزشکی اراک انجام شد.
مواد و روش‌ها
مطالعه حاضر به صورت مقطعی تحلیلی روی دانشجویان سه سال آخر دوره عمومی دندان‌پزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی اراک در سال 1397 انجام شد. به تمام افراد شرکت‌کننده در مطالعه (80 دانشجو) درباره محرمانه ماندن اطلاعات اطمینان داده شد و آن‌ها با رضایت آگاهانه وارد مطالعه شدند. ابزار استفاده‌شده در مطالعه چک‌لیست و پرسش‌نامه SCL-90 (Symptom checklist-90) بود. 
بخش اول سؤالات چک‌لیست مربوط به اطلاعات جمعیت‌شناختی و ترم تحصیلی بود. قسمت بعدی چک‌لیست مربوط به سؤالات NS، از جمله گزارش NS، آگاهی دانشجویان، شرایط وقوع NS، وسیله استفاده‌شده در هنگام NS، تعداد دفعات NS، تست‌های گرفته‌شده بعد از NS از بیمار و دانشجو و انجام واکسیناسیون هپاتیت B در دانشجو بود.
برای ارزیابی سلامت روان از آزمون 90-(Symptom checklist-90) SCL که یکی از پراستفاده‌ترین و کاربردی‌ترین ابزارهای تشخیصی برای نشان دادن جنبه‌های روان‌شناختی بیماران است استفاده شد [11، 12]. در مطالعه حاضر چهار بعد از فاکتور‌های روان‌شناختی اضطراب، ترس(فوبیا)، خودبیمارانگاری و افسردگی بررسی شد [11].
اﻳﻦ اﺑﺰار دارای مقیاس 5‌درﺟﻪای به صورت هیچ، کمی، تاحدی، زیاد و به‌شدت به ترتیب دارای 0، 1، 2، 3 و 4 نمره است. بنابراین برای هر سؤال بین 0 تا 4 نمره می‌توان کسب کرد. پس از ثبت امتیاز هر سؤال، میانگین امتیازات هر بعد محاسبه شد و درنهایت وضعیت سلامت روانی هر فرد با توجه به میانگین نمرات کسب‌شده در آن بعد در چهار طبقه: فاقد اختلال روانی (1-0)، اختلال روانی خفیف (2-1)، اختلال روانی متوسط (3-2) و اختلال روانی شدید (4-3) قرار گرفت [13, 14]. برای ارزیابی پایایی، سی دانشجو به صورت تصادفی انتخاب شد و ایشان پرسش‌نامه را تکمیل کردند. ضریب آلفای کرونباخ در دو بار آزمون از آن‌ها تعیین شد [11]. روایی پرسش‌نامه‌ها هم با استفاده از منابع معتبر و نیز نظرات استادان مجرب بررسی شد [15] (پیوست شماره 1).
داده‌های جمع‌آوری‌شده وارد برنامه آماریSPSS نسخه 22 شد. آنالیز توصیفی برای متغیرهای کمی با میانگین و انحراف معیار و برای متغیرهای کیفی با فراوانی و درصد بیان شدند. در آمار استنباطی از آزمون کای‌اسکوئر، آزمون دقیق فیشر و تی مستقل استفاده شد.
یافته‌ها
از هشتاد دانشجوی شرکت‌کننده در مطالعه، 42 نفر خانم و 38 نفر مرد بودند و از این تعداد، 59 نفر (73/8 درصد) تاریخچه‌ای از NSJ را گزارش کردند. نتایج آزمون کای‌اسکوئر نشان داد که توزیع فراوانی NSJ با سال تحصیلی دانشجویان در ارتباط است. این توزیع در بین دانشجویان سال شش به شکل معناداری بیشتر و در بین دانشجویان سال پنج کمتر بوده است (0/05>P). 80 درصد دانشجویان سال ششم، 64 درصد دانشجویان سال پنجم و 76 درصد دانشجویان سال چهارم در گذشته دچار NS شده بودند. همچنین بر اساس نتایج آزمون کای‌اسکوئر، توزیع فراوانی NS با جنسیت دانشجویان ارتباط معناداری نداشت (0/05>P). از بین 59 دانشجویی که NS شده بودند، 15 نفر (25/4 درصد) آن را گزارش کرده بودند. از این 15 نفر، 7 نفر دانشجوی سال چهارم، 4 نفر دانشجوی سال پنجم و 4 نفر دانشجوی سال ششم بودند؛ میزان گزارش در دانشجویانی که به‌تازگی وارد کلینیک شده بودند بیشتر بود، اما این تفاوت از نظر آماری معنادار نبود (0/05>P). از بین دانشجویان 41 نفر (51/2 درصد) از اقدامات لازم پس از NS آگاهی داشتند. با وجود این، میزان آگاهی با سال تحصیلی دانشجویان ارتباط معناداری نداشت (0/05>P).
از بین وسایل متفاوتی که باعث بروز آسیب‌های NS در دانشکده دندان‌پزشکی می‌شود، فایل‌های اندو بیشترین درصد (44/36 درصد) و فراوانی را به خود اختصاص داده بود و سوزن‌های دندان‌پزشکی (27/81 درصد) در مرتبه بعدی قرار داشتند. همچنین از بین اعمال گوناگونی که ممکن است باعث بروز آسیب‌های NS شود، بیشترین درصد حین انجام درمان ریشه (27/89 درصد) و سپس هنگام تمیز کردن وسایل برای استریلیزاسیون (20/40 درصد) گزارش شد. میزان آگاهی و آموزش دانشجویان و تست‌های آزمایشگاهی و واکسیناسینون انجام‌شده آن‌ها در جدول شماره 1 نشان داده شده است. 


درباره سلامت روان، دانشجویان در بعد اضطراب بیشترین نمره 0/68±1/58 و در بعد خودبیمارانگاری کمترین نمره 0/33±1/17 را داشتند. میانگین نمره در بعد افسردگی و ترس به ترتیب 0/48±1/35 و 0/39±1/28 بود. به طور کلی 44 نفر (77/2 درصد) علائم روانی خفیف (نمره 1 تا 2)، 11 نفر (19/3 درصد) علائم متوسط (نمره 2 تا 3) و 2 نفر (3/5 درصد) علائم شدید (نمره 3 تا 4) داشتند (جدول شماره 2). 


بحث
کنترل عفونت در مراکز ارائه خدمات آموزشی درمانی همیشه اهمیت خاصی داشته و در دانشکده دندان‌پزشکی هم این اهمیت وجود دارد [16]. علت انتخاب دانشجویان سال چهارم، پنجم و ششم در مطالعه حاضر، پشت سر گذاشتن دروس علوم پایه و شروع مواجهه با مایعات عفونی بیمار است. در مطالعه حاضر 8/73 درصد از دانشجویان حداقل یک بار NS شده بودند. شیوع زیاد NS لزوم پیشگیری بروز آن را نشان می‌دهد.
بر اساس نتایج مطالعه حاضر، توزیع فراوانی NS در بین دانشجویان سال ششم به طور معناداری بیشتر و در بین دانشجویان سال پنجم کمتر بوده است. بیشترین تعداد بخش کلینیکی که ملزم به حضور دانشجو بودند مربوط به دانشجویان سال ششم بود که این امر حاکی از بیشترین احتمال NS است. همچنین دانشجویان سال ششم بیشتر از سایر دانشجویان در بخش درمان ریشه و جراحی که میزان خطر NS بیشتری دارند، حضور یافته‌اند.
توزیع فراوانی NS با جنسیت دانشجویان ارتباط معناداری نداشت. با این حال، بیشترین میزان گزارش NS در خانم‌ها مشاهده شد که حاکی از توجه و حساسیت بیشتر خانم‌ها به آسیب‌های NS است. همچنین میزان گزارش در دانشجویانی که به‌تازگی وارد کلینیک شده‌اند (دانشجویان سال چهارم) بیشتر بود؛ احتمالا NS برای دانشجویان در سال‌های بالاتر تحصیل به علت مواجهه بیشتر با این امر یک اتفاق معمول محسوب می‌شود و به همین علت کمتر آن را گزارش کرده‌اند. تعداد زیاد دانشجویانی که این مسئله را گزارش نداده‌اند، می‌تواند ناشی از ضعف در سیستم ثبت NS در دانشکده ‌باشد که برگزاری کلاس آموزشی مناسب و تشکیل کمیته فعال کنترل عفونت (با وظیفه ثبت گزارشاتNS ) در این زمینه کمک‌کننده است [17].
درباره مؤثر بودن این آموزش‌ها باید گفت که در زمینه مقابله با NS 46/3 درصد دانشجویان این آموزش‌ها را ناکارآمد و 18/8 درصد افراد این آموزش‌ها را کارآمد دانسته‌اند. همچنین 35 درصد افراد نیز این آموزش‌ها را تا حدودی کارآمد دانستند. این درصدها نیاز به دوره‌های آموزشی مناسب و بیشتر را تأیید می‌کند.
از بین شرایط گوناگونی که زمینه را برای وقوع NS فراهم می‌کنند، بیشترین میزان بروز در حین استفاده از ابزار (39/63 درصد) بوده است. بنابراین پیشنهاد می‌شود دانشجویان حین استفاده از وسایل بیشتر دقت کنند؛ همچنین لازم است دستیاران با دانشجویان در زمینه‌های درمانی و رعایت کنترل عفونت همکاری بیشتر و مناسب‌تری داشته باشند. شایع‌ترین عامل NS فایل اندو و پس از آن سوزن‌های تزریق بود. به علت شیوع زیاد NS هنگام استفاده از فایل اندو، برگزاری کلاس آموزشی برای استفاده مناسب و محافظه‌کارانه از فایل اندو می‌تواند مؤثر باشد. در مطالعه شاه این مورد در حین تمیز کردن وسایل گزارش شده است که با مطالعه حاضر هم‌خوانی ندارد؛ این مسئله می‌تواند ناشی از آموزش متفاوت دانشجویان دو مطالعه در رابطه با نحوه استفاده از وسایل و تمیز کردن آن‌ها باشد [18].
از بین افراد مطالعه‌شده 80 درصد افراد در مقابل هپاتیت B واکسینه شده بودند که 58 درصد این افراد سه دُز یا بیشتر واکسن را دریافت کرده بودند. در مطالعه عسگریان و همکاران 86/2 درصد افراد در مقابل هپاتیت B واکسینه شده بودند که تقریباً همسو با مطالعه حاضر بود [8]. با توجه به اهمیت واکسیناسیون و لزوم تکمیل دوره‌های آن، این امر نیاز به توجه بیشتری از سوی مسئولین مربوطه را می‌طلبد و پیشنهاد می‌شود واکسیناسیون در داخل دانشکده و به صورت همگانی و اجباری برای دانشجویان و کادر درمانی دانشکده انجام شود. همچنین با توجه به خطر هپاتیت باید علت توجه نکردن به واکسیناسیون در برخی دانشجویان بررسی شود.
از آنجا که مطمئن‌ترین راه ایمنی در برابر هپاتیت B واکسیناسیون است، دانشجویان باید تیتر آنتی‌بادی خود را به صورت دوره‌ای چک کنند تا درصورتی که زیر MIU/ml10 بود واکسیناسیون را تکرار کنند [19]. متاسفانه در مطالعه حاضر تنها 56/2 درصد افراد آزمایش تیتر آنتی‌بادی را انجام داده بودند که نیاز به تأکید بر انجام آزمایش تیتر آنتی‌بادی در دانشکده‌های دندان‌پزشکی را نشان می‌دهد. همچنین در مطالعه حاضر تنها 10 درصد دانشجویان بعد از NS از بیمار خود Rapid test و 17/5 mدرصد افراد از بیمار آزمایش‌های HIV Ab HBS Ag و HCV Ab را گرفته‌ بودند. 21/3 درصد از دانشجویان مطالعه‌شده بعد از NS آزمایش‌های HIV Ab HBS Ag و HCV Abرا انجام داده بودند. دانشجویان با افزایش آگاهی از این تست‌ها می‌توانند انجام آن‌ها را افزایش دهند.
نمرات آزمون SCL-90 دانشجویان پس از NS زیاد بود، حتی بیشتر از نمرات همین آزمون در مطالعه تبریزی‌زاده و همکارانش که در شرایط عادی از دانشجویان پزشکی و دندان‌پزشکی گرفته شده بود؛ این امر نشان می‌دهد وقوع NS می‌تواند در بروز مشکلات روانی نقش بسزایی داشته باشد [14]. میانگین نمره بیشتر آزمون SCL-90 در مطالعه حاضر نسبت به مطالعه تبریزی‌زاده را می‌توان به این امر نسبت داد که مطالعه تبریزی‌زاده روی دانشجویان پزشکی و دندان‌پزشکی انجام شده است، در حالی که مطالعه حاضر فقط روی دانشجویان دندان‌پزشکی انجام شده است. ممکن است دانشجویان پزشکی به دلیل رویارویی و آموزش بیشتر در این زمینه، مشکلات روانی کمتری داشته باشند. دانشجویان در بعد اضطراب بیشترین نمره را داشتند. در مطالعه مهراد و همکاران نیز اضطراب با بروز آسیب‌های NS مرتبط گزارش شده ‌است؛ هم‌خوانی نتایج این دو مطالعه، اهمیت زیاد اضطراب و لزوم کنترل آن در آسیب‌های NS را نشان می‌دهد [5]. با وجود مشاهده تأثیر بروز NS در افزایش علائم اضطراب اما علائم شدید اضطراب بسیار کم گزارش شده است، علت آن می‌تواند عادی شدن بروز NS باشد. دانشجویان در بعد خودبیمارانگاری کمترین نمره را داشتند که باعث می‌شود در این بعد نگرانی کمتری نسبت به سایر ابعاد وجود داشته باشد. 
بررسی علائم روانی چهار بعد آزمون SCL-90 و مقایسه آن با مطالعات دیگر نشان می‌دهد که شیوع اختلالات روانی در میان دانشجویان و اهمیت سلامت روانی آن‌ها در یادگیری و افزایش توان علمی آن‌ها، توجه بیشتر مسئولین به آموزش بهداشت روانی را می‌طلبد. ایجاد و فعال کردن مراکز مشاوره و روان‌پزشکی برای دانشجویان نیز ضروری به نظر می‌رسد تا از بروز آسیب‌های روانی به خصوص پس از NS پیشگیری به عمل آید. 
نتیجه‌گیری
باتوجه به شیوع زیاد NS و گزارش کم آن در میان دانشجویان دندان‌پزشکی نیاز به برگزاری دوره‌های آموزشی مناسب در این زمینه برای دانشجویان دندان‌پزشکی احساس می‌شود و با توجه به اینکه میزان بروز علائم و آسیب‌های روانی در افراد NS شده بیشتر است، بهتر است با انجام مشاوره روان‌شناسی مناسب، افزایش آگاهی و برنامه‌ریزی‌های آموزشی مدون میزان بروز آسیب‌های روانی را به حداقل رساند.
با توجه به اهمیت موضوع و مطالعات کم در این زمینه در بین دانشجویان دندان‌پزشکی، پیشنهاد می‌شود مطالعات مشابه در دانشکده و مراکز دندان‌پزشکی دیگر نیز انجام گیرد و علل گزارش ندادن NS و راهکارهای افزایش گزارش‌دهی بررسی شود. بهتر است نمره سلامت روان دانشجویان با آزمونSCL-90 در شرایط اتفاق نیفتادن NS تعیین شود و مقایسه نتایج آن با مطالعه حاضر نیز مورد توجه قرار گیرد.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
کمیته اخلاق دانشگاه علوم‌پزشکی اراک این مقاله را تأیید کرده و با شناسه اخلاق IR.ARAKMU.REC.1397.269 به ثبت رسانده است.

حامی مالی
این مقاله از رساله دکتری نویسنده اول در مرکز تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم‌پزشکی اراک، اراک استخراج شده است.

مشارکت نویسندگان
نویسندگان استانداردهای نوشتاری را بر اساس کمیته بین المللی ناشران مجلات پزشکی (ICMJE) رعایت کرده‌اند.

تعارض منافع
نویسندگان بدین‌وسیله تصریح می‌‌کنند که هیچ‌گونه تضاد منافعی در پژوهش حاضر وجود ندارد.


 

References
1.Vose JG, McAdara-Berkowitz J. Reducing scalpel injuries in the operating room. Aorn J. 2009; 90(6):867-72.[DOI:10.1016/j.aorn.2009.07.025]
2.Taghavi R, Tavakoli Tabasi K, Mohamadi S, Kor K. [Frequency of work injuries of needle stick among personnel in Sina Hospital in 2011 (Persian)]. J Neyshabur Univ Med Sci. 2015; 2(5):22-8. http://journal.nums.ac.ir/browse.php?a_id=83&sid=1&slc_lang=en
3.Hashemipour M, Sadeghi A. Needlestick injuries among medical and dental students at the university of Kerman. A questionnaire study. Front Dent. 2008; 5(2):71-6. https://fid.tums.ac.ir/index.php/fid/article/view/150
4.Mukram Ali F, Patil A, Prasant MC, Tahasildar S, Patil K. Needle stick injuries in dental clinics: A review. J Evol Med Dent Sci. 2014; 3(2):374-8. [DOI:10.14260/jemds/2014/1836]
5.Mehrad R, Atkins EH, Sharifian SA, Pouryaghoub G. Psychosocial factors at work and blood-borne exposure among nurses. Int J Occup Environ Med. 2014; 5(1):32-9. [PMID][PMCID]
6.Pervaiz M, Gilbert R, Ali N. The prevalence and underreporting of needlestick injuries among dental healthcare workers in Pakistan: A systematic review. Int J Dent. 2018; 2018:9609038. [DOI:10.1155/2018/9609038] [PMID] [PMCID]
7.Abareshi F, Hekmatshoar R, Zokaei M, Akrami R. [Survey of occupational exposure to needle stick and its risk factors among Healthcare Workers in one of Sabzevar’s hospital (Persian)]. Iran Occup Health. 2018; 14(6):70-7.http://ioh.iums.ac.ir/browse.php?a_id=1892&sid=1&slc_lang=en
8.Askarian M, Malekmakan L. The prevalence of needle stick injuries in medical, dental, nursing and midwifery students at the university teaching hospitals of Shiraz, Iran. Indian J Med Sci. 2006; 60(6):227-32.[PMID]
9.Sepkowitz KA. Occupationally acquired infections in health care workers. Part II. Ann Intern Med. 1996; 125(11):917-28.[PMID]
10.Santhosh K. Knowledge, attitude and practices regarding needlestick injuries among dental students. Asian J Pharm Clin Res. 2016; 9(4):312-5. https://innovareacademics.in/journals/index.php/ajpcr/article/view/12230
11.van der Laan L, van Spaendonck K, Horstink MWIM, Goris RJA. The symptom checklist-90 revised questionnaire: No psychological profiles in complex regional pain syndrome–dystonia. J Pain Symptom Manage. 1999; 17(5):357-62.[DOI:10.1016/S0885-3924(99)00009-3]
12.Derogatis LR, Lipman RS, Covi L. SCL-90: An outpatient psychiatric rating scale-- Preliminary report. Psychopharmacol Bull. 1973; 9(1):13-28. [PMID]
13.Sharhraky Vahed A, Mardani Hamuleh M, Asadi Bidmeshki E, Heidari M, Hamedi Shahraky S. [Assessment of the items of SCL90 test with quality of work life among Amiralmomenin Hospital personnel of Zabol City (Persian)]. Avicenna J Clin Med. 2011; 18(2):50-5. http://sjh.umsha.ac.ir/browse.php?a_id=238&sid=1&slc_lang=en
14.Tabrizizadeh M, Yasini Ardakani SM, Rostamzade P, Zare M. [The mental health status of students of medicine and dentistry; A study in Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran (Persian)]. Strides Dev Med Educ. 2012; 9(2):153-61. http://sdme.kmu.ac.ir/article_90239.html
15.Melani PN. Harrison’s principles of internal medicine. JAMA. 2012; 308(17):1813-4.[DOI:10.1001/jama.308.17.1813-b]
16.Sharma L, Pradhan D, Todkar M, Sinha KP, Das M, Neha. Infection control and dentistry: A review. Int J Oral Health Med Res. 2018; 5(3):27-9. http://www.ijohmr.com/upload/Sharma%20L%20et%20al(3).pdf
17.Yang YH, Liou SH, Chen CJ, Yang CY, Wang CL, Chen CY, et al. The effectiveness of a training program on reducing needlestick injuries/sharp object injuries among soon graduate vocational nursing school students in southern Taiwan. J Occup Health. 2007; 49(5):424-9. [DOI:10.1539/joh.49.424][PMID]
18.Shah SM, Merchant AT, Dosman JA. Percutaneous injuries among dental professionals in Washington State. BMC Public Health. 2006; 6:269. [DOI:10.1186/1471-2458-6-269]
19.Azami M, Hafezi Ahmadi MR, Sayehmiri K. Hepatitis B vaccination efficacy in Iranian healthcare workers: A meta-analysis study. Hepat Mon. 2017; 17(1):e37781. [DOI:10.5812/hepatmon.37781]

پیوست 1
الف- پرسش‌نامه
دانشگاه علوم‌پزشکی اراک، دانشکده دندان‌پزشکی
دانشجوی محترم پرسش‌نامه حاضر برای انجام پایان‌نامه تحقیقاتی مقطع دندان‌پزشکی عمومی در دانشگاه علوم‌پزشکی اراک با نام بررسی ارتباط needle stick injuries با عوامل روانی - اجتماعی دانشجویان دانشکده دندان‌پزشکی شهر اراک در سال 1397 است. ضمن تشکر از همکاری شما در تکمیل دقیق این پرسش‌نامه، به استحضار می‌رسانیم که اطلاعات جمع‌آوری‌شده کاملاً محرمانه بوده و نتایج به صورت گروهی ارائه خواهد شد.
شماره پرسش‌نامه :
جنس :    مونث    مذکر
سال تحصیلی :    سال 4    سال 5    سال 6
-آیا در طول دوران تحصیل یکی از موارد زیر برای شما اتفاق افتاده است؟
فرو رفتن سوزن تزریق دندان‌پزشکی بعد از اتمام تزریق در بدن شما
نمی‌دانم    خیر    بلی    اگر بلی چند بار 
در صورت مثبت بودن سؤال قبل آیا نفوذ سوزن از روی دستکش بوده است؟
نمی‌دانم    خیر    بلی    
آیا خون یا بزاق بیمار حین کار به چشم شما وارد شده است؟
نمی‌دانم    خیر    بلی    اگر بلی چند بار
آیا خون یا بزاق بیمار حین کار در دهان شما پریده است؟ 
نمی‌دانم    خیر    بلی    اگر بلی چند بار
آیا تاکنون سوزن بخیه استفاده شده به دست شما وارد شده است ؟
نمی‌دانم    خیر    بلی    اگر بلی چند بار
آیا ابزار مصرف‌شده دندان‌پزشکی (سوند، پنس، فرز، ابزار جرم‌گیری، قلم‌های ترمیمی و غیره) به بدن شما وارد شده است؟
نمی‌دانم    خیر    بلی    اگر بلی چند بار    اگر بلی چه وسیله‌ای
آیا بدن شما با یکی از وسایلی که برای بیمار استفاده شده خراشیده شده است؟
نمی‌دانم    خیر    بلی    اگر بلی چند بار
در صورت وقوع اکسپوژرهای شغلی و needle stick آیا این وضعیت به کسی اطلاع داده شده است؟
خیر    بلی    
اگر این وضعیت را گزارش نداده‌اید علت چه بوده است؟
- اطلاع نداشتن از مکانیسم‌های موجود در این زمینه    
- نبود سیستم ثبت needle stick
در صورت وقوع اکسپوژرهای شغلی و needle stick آیا میدانید چه کاری باید انجام دهید؟
خیر    بلی
در صورت مثبت بودن سؤال قبل آن‌ها را فقط نام ببرید.
-در مورد needle stick به سؤالات زیر پاسخ دهید.
زمان و شرایط وقوع needle stick
حین استفاده از ابزار    بعد از استفاده از ابزار و قبل از دفع    حین دفع ابزار
بعد از دفع مناسب ابزار    حین تمیز کردن ابزار تیز و برنده     بعد از دفع نامناسب ابزار
سایر موارد
وسیله استفاده‌شده در هنگام needle stick
سوزن    گچ لابراتوار    فایل اندو    اسکیلر 
Explorer    چاقوی لابراتوار    فرز    scalpel
سایر
نوع عمل در هنگام needle stick
تمیز کردن ابزار    تعویض کارپول    recapping
برداشتن سوزن از سرنگ    اعمال مرتبط با دفع    ابزار    تزریق بی‌حسی موضعی
تزریق غیر از بی‌حسی موضعی    اعمال جراحی    اعمال ترمیمی    درمان ریشه
دندان‌پزشکی کودکان    اعمال ارتودنسی    سایر
دوره وقوع needle stick
بالینی    پره کلینیک 
آیا در زمینه توانایی مقابله با اکسپوژرهای شغلی و needle stick آموزش دیده‌اید؟
خیر    بلی    
آیا آموزش‌های ارائه‌شده به شما توانایی مقابله با اکسپوژرهای شغلی و needle stick را ایجاد کرده است؟
خیر    بلی    تا حدودی
آیا بر علیه هپاتیت B واکسینه شده‌اید؟
خیر    بلی
چند دُز واکسن تزریق کرده‌اید؟
1    2    3    بیشتر از 3 دُز
آیا می‌دانید فواصل زمانی این واکسن‌ها چگونه است؟ (توضیح دهید)
آیا تست تیتر آنتی‌بادی انجام داده‌اید؟
خیر    بلی
آیا پس از needlestick شدن از بیمار آزمایش Rapid test برای بررسی سریع HIV گرفته‌اید؟
خیر    بلی
آیا پس از needlestick شدن از بیمار آزمایش ,HIV Ab HBS Ag و HCV Ab گرفته‌اید؟
خیر    بلی
آیا پس از needlestick شدن آزمایش ,HIV Ab HBS Agو HCV Abداده‌اید؟
خیر    بلی
آیا می‌دانید اکسپوژرهای شغلی و needle stick احتمال ابتلا به چه بیماری‌هایی را ایجاد می‌کنند؟
خیر    بلی
-در صورت مثبت بودن سؤال قبل آن‌ها را فقط نام ببرید.
تعداد دُز واکسن مورد نیاز چه تعداد است؟
1    2    3    بیشتر از 3 دُز 
سؤالات قسمت عوامل روانی 
*در صورت تجربه کردن اکسپوژرهای شغلی و needle stick، لطفاً به سؤالات زیر در بازه زمانی هفته پس از اکسپوژر پاسخ دهید.
سردرد داشته‌اید؟
به هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
عصبی بوده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
دچار ضعف، بی‌حالی و یا سرگیجه بوده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
درد در ناحیه قلب یا سینه داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
از رفتن به جاهای باز یا خیابان احساس ترس کرده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس کرده‌اید زور و بنیه سابق را ندارید و زود خسته می‌شوید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
این فکر به ذهنتان آمده که به زندگی خود خاتمه دهید؟ 
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس لرزش در اندام بدن خود داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
بی‌اشتها شده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
ناگهان و بدون دلیل دچار ترس شدید شده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
این احساس را داشته‌اید که بترسید تنها از خانه بیرون بروید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
برای هر چیز کوچکی خود را سرزنش کرده‌اید؟ 
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
کمردرد داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس تنهایی کرده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس غمگینی داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
برای هر چیزی به‌شدت نگران و دلواپس شده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
نسبت به همه‌چیز بی‌علاقه شده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس ترس داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
تپش قلب داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
حالت تهوع یا دل بهم‌خوردگی داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس درد و کوفتگی عضلات در بدنتان داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
از مسافرت با اتوبوس یا قطار احساس ترس کرده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس تنگی نفس داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
مجبور بوده‌اید بعضی کارها را نکنید یا بعضی جاها نروید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس کرده‌اید بدنتان به خواب می‌رود یا مورمور می‌شود؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
در گلویتان احساس گرفتگی کرده‌اید مثل اینکه چیزی در گلویتان گیر کرده باشد؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
احساس کرده‌اید نسبت به آینده امید خود را از دست داده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
دچار فشارهای روحی بوده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
وقتی در جمع بوده‌اید احساس ناراحتی کرده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
حتی کارهای کوچک برایتان سخت بوده است؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
دچار هول و یا وحشت‌زدگی شده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
از تنها ماندن ترس و واهمه داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
گاهی طوری بی‌قرار شده‌اید که نتوانید یک جا آرام بگیرید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
در بعضی از قسمت‌های بدن خود احساس ضعف و سستی کرده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
در دست‌ها و پاها احساس سنگینی کرده‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
این احساس را داشته‌اید که اتفاق بدی برایتان خواهد افتاد؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
ترس از افتادن و از حال رفتن در انظار مردم را داشته‌اید؟ 
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد
اعتقاد و تصورات ترس‌آمیز داشته‌اید؟
به‌هیچ‌وجه    کمی    تا حدی    زیاد    بسیار زیاد