مقدمه
بیماری کرونا ویروس 2019 (کووید-19) که اخیراً در سراسر جهان گسترش یافته است. بر اساس گزارش‌‌های سازمان بهداشت جهانی «مناطق آسیب‌‌دیده» کشورها، استان‌‌ها، شهرها یا مناطقی هستند که انتقال مداوم کووید-19 را به ‌صورت محلی تجربه می‌‌کنند، برخلاف مناطقی که فقط موارد وارداتی را گزارش می‌‌دهند. از 27 فوریه سال 2020، اگرچه چین، به‌ویژه استان هوبئی، انتقال محلی مداوم را تجربه کرده و بیشترین تعداد موارد تأییدشده را از ابتدای شیوع گزارش داده بود، اما این وضعیت در چین کاهش قابل‌‌توجهی از موارد را نشان داد. از همان زمان تعداد فزاینده‌‌ای از کشورها به جز چین، مواردی بسیاری از گسترش ویروس با انتقال محلی کووید-19 را گزارش کردند [1]. 
به دلیل روابط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی با چین، ایران به ‌عنوان کشوری شناخته شده است که در خاورمیانه بیشترین بیمار دچار کووید-19 را دارد (به تصویر شماره 1 مراجعه کنید) و مورد توجه ویژه سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته است.

علاوه بر این، بر اساس اطلاعات موارد تأیید‌شده کووید-19، در کمتر از دو هفته (تصویر شماره 2 را ببینید)، سازمان بهداشت جهانی آن را بیماری جهانگیر توصیف کرده است [2].

در گزارش‌‌های بعدی، ایالات‌متحده آمریکا، برزیل، فدراسیون روسیه، هند و آفریقای جنوبی موارد تأییدشده بیشتری از کووید-19 در کشورهای خود داشته‌‌اند [3]. 
با توجه به جهانگیری کووید-19، ترس از بیماری و مرگ در کنار آشفتگی فعالیت‌های روزمره این وضعیت منجر به شرایطی استرس‌‌آور برای بسیاری از افراد ایجاد کرده است. موقعیت‌‌های استرس‌‌زای زندگی با مشکلات روانی اجتماعی بعدی همراه است [4]، نتایج پژوهشی فراتحلیلی گزارش کرده است در دوازده مطالعه که شامل 27475 نفر بودند، میزان بروز اضطراب 25 درصد (با فاصله اطمینان 95 درصد 0/19-0/32) و افسردگی 28 درصد (با فاصله اطمینان 95 درصد 0/17-0/38) بود. 
در یک مطالعه مقطعی بین دانشجویان ایرانی شیوع اضطراب خفیف تا شدید و افسردگی در آن‌‌ها به ترتیب 38/1 و 27/6 درصد بود. اضطراب و تغییر در الگوی خواب شایع‌‌ترین علائم بود. سطح بالاتری از اضطراب با جنسیت در زنان، افراد دارای میانگین نمره‎های پایین‌‌تر و تجربه علائم کووید-19 همبستگی داشت. دانشجویان با میانگین نمره‎های پایین‌‌تر و تجربه قبلی علائم کووید-19 بیشتر احساس افسردگی می‌‌کردند [5]. 
هراس از میکروب که گاهی به‌ عنوان آلودگی‌هراسی، میکروب‌‌هراسی، باکتری‌هراسی، باسیل‌‌هراسی و انگل‌‌هراسی شناخته می‌‌شود، شامل آشفتگی و پریشانی از میکروارگانیسم‌‌هایی مانند باکتری‌‌ها‌‌، ویروس‌‌ها یا میکروب‌‌ها و آلودگی‌‌ها است. هراس، ترس اغراق‌‌آمیز، غیرمنطقی، پایدار و بیش ‌از حد نسبت به موقعیت‌‌ها و اشیا است. هراس ویژه در اختلال‌‌های اضطرابی در پنجمین نسخه از راهنمای تشخیصی و آماری اختلال روانی (DSM-5) طبقه‌بندی‌شده است. از ویژگی‌‌های اصلی این اختلال این است که ترس یا اضطراب به دلیل وجود شیء یا موقعیتی خاص است که می‌‌تواند ناشی از محرکی هراس‌‌آور باشد [6]. هراس از میکروب، ترس غیرمنطقی از میکروب‌‌ها است [7] که می‌‌تواند همراه با تشریفات باشد و به‌ عنوان رفتاری تکراری برای کنترل و وسواس آلودگی نیز بروز یابد [8, 9] و می‌‌تواند مشکلات روان‌شناختی شدیدی در میان افراد ایجاد کند [10]. 
هراس از میکروب با کنترل مکرر و ترس ناشی از آلودگی آشکار می‌‌شود. رفتار آیینی با اقدام‌‌ها و کنترل مکرر با هدف «پاک‌سازی» میکروب‌‌ها از بدن فرد و اشیای اطراف دیده می‌‌شود. پویایی این اختلال می‌‌تواند با گرایش به تشریفات شدیدتر کنترل و اضطراب مداوم مشخص می‌‌شود. حتی می‌‌تواند به علائم مخربی مانند کودک‌‌مانندگی ذهنی توأم با شکل‌‌هایی از اختلال‌‌های روان‌پریشی چون اسیکزوفرنی وسواس‌‌گون منجر ‌‌شود [8]. هراس از میکروب به ‌عنوان یک مسئله روان‌شناختی مهم باید توسط مجریان بهداشت روان تشخیص داده شود [11]. به‌ علاوه، استفاده از ابزاری ساده ضروری است، ابزاری که دارای خصوصیات روان‌سنجی قابل ‌قبولی [12] برای هراس از میکروب باشد. 
این حقایق، پژوهشگران را بر آن داشت تا هراس از ویروس و باکتری‌‌ها را در جمعیت بزرگسال ایرانی بررسی کنند. با توجه به این واقعیت که هیچ ابزار استانداردی برای اندازه‌‌گیری هراس از میکروب دسترس نیست، این پرسش‌نامه برای ارزیابی هراس از میکروب تهیه شد. 
مواد و روش‌‌ها
این پژوهش از نوع پژوهش‌‌های توصیفی تحلیلی است که به روش پیمایشی با هدف ساخت و هنجاریابی ابزاری جدید جهت اندازه‌‌گیری هراس از میکروب به عنوان یک هراس ویژه در وضعیت جهانگیری کووید-19 انجام شده است. 
شرکت‌‌کنندگان 
شرکت‎کنندگان در مطالعه حاضر 113 نفر از جمعیت ایرانی بودند که باور داشتند نگران میکروب هستند. شرکت‌‌کنندگان به ‌صورت فراخوان در شبکه‌‌های مجازی در پژوهش شرکت کردند. با روش نمونه‌‌گیری گوی‌‌برفی حجم نمونه انتخاب و تکمیل شد و شرکت‎کنندگان پرسش‌نامه‌‌ها را در بستر اینترنت تکمیل کردند. 83 شرکت‎کننده پس از یک هفته مجدداً پرسش‌نامه‌ها را در مرحله بازآزمایی تکمیل کرد. در مطالعه‌‌های تحلیل عاملی اکتشافی، نسبت‌‌های پیشنهادی نمونه به تعداد گویه‌‌ها، معمولاً در محدوده ده تا بیست نفر برای هر متغیر اندازه‌‌گیری است. 
مک‌‌کالم و همکاران دریافتند که حجم نمونه‌‌های کوچکی در حدود شصت نفر می‌‌توانند ضریب الگوی جمعیت را با دقت ایجاد کنند. در صورتی‌ که اشتراک 0/60 یا بیشتر باشد و مقادیر h در حدود 0/50 باشد، حجم نمونه صد تا دویست مورد نیاز بود. 
ابزار 
پرسش‌نامه هراس از میکروب (GPQ): گویه‌‌های پرسش‌نامه هراس از میکروب بر اساس نظریه فراشناختی و پرسش‌نامه باورهای فراشناختی ولز و همکاران [13] طراحی شده است. فراشناخت دانش شخصی و باورهای مرتبط با شناخت است [14]. طبق مدل فراشناختی ولز، باورها و ادراک‌‌های افراد در مورد فرایندهای شناختی‌‌شان نقش مهمی در بروز و ایجاد اختلال‌‌های اضطرابی و نگرانی بیمارگونه بازی می‌‌کند [15]. 
در این مدل، افراد دچار اضطراب از نگرانی به‌عنوان ابزاری برای کنارآمدن با موقعیت‌‌های تهدیدآمیز استفاده می‌‌کنند. اضطراب با باورهای فراشناختی مثبت در مورد نگرانی ایجاد می‌‌شود. باورهای مثبت در مورد نگرانی طبیعی است و بیشتر افراد تا حدی آن‌‌ها را دارند [16]. نگرانی هنگامی بیمارگونه می‌‌شود که فرد باورهای فراشناختی منفی در مورد خطر و غیرقابل ‌‌کنترل بودن نگرانی داشته باشد [17]. باورهای فراشناختی منفی با نگرانی‎های روزانه ارتباط معنا‌‌داری دارند [18]. باورهای فراشناختی مثبت و منفی نیز با اختلال‌‌های اضطرابی ارتباط دارند [15, 16]. 
بر این اساس، دو نوع فراشناخت مثبت و منفی مرتبط با میکروب‌‌ها از مصاحبه با شخصی که از هراس از میکروب رنج می‌‌برد، شناسایی شد و در مجموع پنج گویه به هر مؤلفه اختصاص داده شد. مصاحبه‌شونده یک زن 34 ساله، دارای مدرک کارشناسی ارشد بود. او متأهل بود و خودش و خانواده‌‌اش سابقه ابتلا به بیماری‌‌های عفونی نداشتند. شرکت‎کنندگان به گویه‌‌های این پرسش‌نامه در مقیاس پنج درجه‌‌ای لیکرت از یک کاملاً مخالف تا پنج کاملاً موافق پاسخ دادند. 
مقیاس وسواسی اجباری ییل براون (Y-BOCS): این مقیاس به ‌عنوان یک مقیاس ویژه برای ارزیابی شدت اختلال وسواسی و اجباری، توسط گودمن [18] ساخته شده است. به این مقیاس نیز در مقیاس پنج درجه‌‌ای لیکرت پاسخ داده می‌‌شود. این مقیاس، ابزاری چندفرهنگی است که در کشورهای مختلف [19]، ازجمله ایران [20]، ژاپن [21] و ایتالیا [22] معتبر شناخته شده است. 
نسخه فارسی این مقیاس دارای سطح بهینه همسانی درونی (0/97=a)، ضریب پایایی دونیمه‌‌سازی (0/93) و ضریب پایایی بازآزمایی (0/99) بوده است [21]. میانگین پایایی مقیاس وسواسی اجباری ییل براون در یک مطالعه فراتحلیل 0/80 بود [20]. با توجه به اینکه پرسش‌نامه هراس از میکروب ابزاری اصیل و جدید است، چک‌لیست وسواس آلودگی در مقیاس وسواسی اجباری ییل براون را به ‌عنوان ابزاری با ساختار مرتبط با هراس از میکروب انتخاب کردند.
روش تحلیل داده‌‌ها شامل آمار توصیفی مانند فراوانی، درصد، حداقل و حداکثر، میانگین، انحراف معیار، کجی و چولگی و آمار استنباطی شامل آزمون تی و تحلیل واریانس یک‌طرفه است و در انتها خصوصیات روان‌سنجی شامل همسانی درونی، ضریب پایایی دونیمه‌‌سازی و ضریب پایایی بازآزمایی، روایی توافقی هم‌زمان و تحلیل عامل اکتشافی انجام گرفت. داده‌‌ها در نرم‌افزار SPSS-26 تحلیل شد. 
یافته‌‌ها
یافته‌‌های جمعیت‌شناختی 
یافته‌‌های جمعیت‌‌شناختی و مقایسه هراس از میکروب بر اساس جنسیت، تحصیلات، وضعیت تأهل و سابقه بیماری‌‌های عفونی در جدول شماره 1 نشان داده شده است. 


نتایج مطالعه حاضر نشان می‌‌دهد که این نمونه شامل 74 زن (65 درصد) و 39 مرد (35 درصد) است. میانگین سنی 27/53 سال با انحراف استاندارد 9/11 سال بود. پانزده نفر (13/3 درصد) دیپلم دبیرستان، شانزده نفر دارای مدرک تحصیلی کاردانی (14/2 درصد)، 59 نفر (52/2 درصد) لیسانس، شانزده نفر (14/2 درصد) کارشناسی ارشد و هفت نفر (6/2 درصد) دارای مدرک دکتری یا بالاتر بودند. 
علاوه بر این، 86 نفر (76/1 درصد) مجرد، 24 نفر (21/2 رصد) متأهل، یک نفر (0/9 درصد) جداشده، یک نفر (0/9 درصد) طلاق گرفته و یک نفر (0/9 درصد) بیوه بودند. سرانجام شش نفر (5/3 درصد) خودشان و هشت نفر (7/1 درصد) اعضای خانواده‌‌شان سابقه بیماری‌‌های عفونی داشتند و 99 نفر (87/6 درصد) سابقه بیماری‌‌های عفونی نداشتند. 
نتایج آزمون تی نشان می‌‌دهد که هیچ تفاوتی بین زنان و مردان در هراس از میکروب وجود ندارد (P=0/29, df=111, t=1/07). همین‌طور، هیچ تفاوتی در هراس از میکروب بر اساس میزان تحصیلی (P=0/63, 108, df=4, f=0/65)، وضعیت تأهل (P=0/60, 108, df=4, f=0/68) و سابقه بیماری‌‌های عفونی (P=0/34, 110, df=2, f=1/08) وجود نداشته است.  
یافته‌‌های توصیفی 
جدول شماره 2 همبستگی درونی و تحلیل گویه‌‌های پرسش‌نامه هراس از میکروب را نشان می‌‌دهد.


همان‌طور که در این جدول قابل‌مشاهده است، همبستگی درونی گویه‌‌های پرسش‌نامه هراس از میکروب در تمام گویه‌‌ها زیر 0/50 است. این میزان در شرایط آرمانی در دامنه 0/40-0/20 پیشنهاد شده است. بر این اساس همبستگی درونی گویه‌‌های این پرسش‌نامه قابل ‌قبول است. جدول شماره 3 یافته‌های توصیفی متغیرهای مطالعه را نشان می‌دهد.


کمینه، بیشینه، میانگین، انحراف معیار، کجی و چولگی متغیرهای پژوهش در این جدول گزارش شده است. داده‌‌های ستون‌‌های چولگی و کجی نشان می‌‌دهد که تمام متغیرهای پژوهش توزیعی نرمال داشتند. نمرات خام، صدک‌‌ها و نمرات استانداردشده Z در جدول شماره 4 ارائه شده است.


این جدول نمره‌‌های خام، صدک‌‌ها و نمره‌‌های استانداردشده Z پرسش‌نامه هراس از میکروب را نشان می‌‌دهد. بر اساس توزیع به‌دست‌آمده، دامنه‌‌های کیفی به شرح زیر تعیین می‌‌شود: اعداد زیر 17 به عنوان دامنه بسیار کم هراس از میکروب، اعداد 17 تا 21 دامنه کم، اعداد 22 تا 32 دامنه طبیعی، اعداد 33 تا 37 دامنه زیاد و اعداد بالاتر از 37 دامنه بسیار زیاد هراس از کرونا تعیین شدند. 
خصوصیات روان‌سنجی 
پایایی 
جدول شماره 5 پایایی GPQ را ارائه می‌‌کند.


این جدول نشان می‌‌دهد که GPQ دارای ضریب اطمینان قابل ‌‌قبول است. پایایی همسانی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ (0/67) بود که در دامنه کمینه قابل‌ قبول بودن (0/40-0/70) است. پایایی با استفاده از روش دونیمه‌‌سازی بین گویه‌‌های زوج و فرد (0/72) بود و در پایان، پایایی بازآزمایی با فاصله یک‌هفته‌ای (0/73) بود. 
روایی
روایی همگرا 
ماتریس همبستگی پیرسون در متغیرها در جدول شماره 6 نشان داده شده است.


این جدول، ضریب همبستگی پیرسون GPQ را نشان می‌‌دهد. اعتبار همگرای GPQ با چک‌لیست وسواس آلودگی مقیاس وسواسی اجباری ییل براون (0/44) است. همچنین نتایج نشان می‌‌دهد که GPQ با اجزای آن همبستگی مثبتی دارد. 
پایایی اعتبار سازه
جدول شماره 7 نتایج تحلیل عاملی اکتشافی GPQ را نشان می‌‌دهد.


در ابتدا، مقیاس کایزر مایر اولکین (KMO) 0/63 بود که نشان‌‌دهنده کفایت حجم نمونه برای تحلیل عاملی اکتشافی است. آزمون کرویت بارتلت به‌ عنوان یکی از پیش‌‌شرط‌‌های اجرای تحلیل عاملی اکتشافی برقرار بود (163/93=P=0/01, 45=df ,χ2). 
مقادیر ویژه اولیه در جدول شماره 7 نشان داده شده است. بعد از چرخش مجموع مجذور بارهای عاملی با روش واریمکس، عامل یکم، 19/48 درصد، عامل دوم، 16/52 درصد و عامل سوم، 15/73 درصد و هر سه عامل در مجموع 51/73 درصد از کل واریانس مشاهده‌شده را تبیین می‌‌کنند. در تصویر شماره 3، نمودار اسکری [24] نشان می‌‌دهد سه مؤلفه دارای مقادیر ویژه بالاتر از یک هستند؛ بنابراین بر اساس جدول شماره 7 و تصویر شماره 3، به ‌عنوان قوانین نگهداری عامل‌‌ها، GPQ دارای سه عامل است. 

نتایج جدول شماره 8، نشان می‌‌دهد که پس از چهار چرخش [25]، گویه‌‌های شماره 10‌، 5 و 3 دارای بالاترین ضرایب بار عاملی به ترتیب در مؤلفه‌های نگرانی از (فراباورهای منفی) میکروب، اجتناب از موقعیت‌‌های مشکوک و فراباورهای مثبت بودند. 


ضرایب دیگر گویه‌‌ها بر اساس اندازه مرتب ‌شده‌اند. 
مطالعه حاضر یک مطالعه مقدماتی در مورد پرسش‌نامه هراس از میکروب بود؛ بنابراین این نتایج، یافته‌‌هایی مقدماتی هستند. نتایج نشان می‌‌دهد که GPQ خصوصیات روان‌سنجی قابل قبولی دارد. پژوهشگران می‌‌توانند در موقعیت‌‌های همه‌‌گیری و جهانگیری بیماری‌‌های ویروسی برای ارزیابی هراس از میکروب به ‌عنوان یک اختلال هراس ویژه از این ابزار استفاده کنند. 
با توجه به این یافته‌ها، GPQ سه عامل دارد و نویسندگان این عوامل را نگرانی (فراباورهای منفی) در مورد میکروب‌‌ها، اجتناب از موقعیت‌‌های مشکوک و فراباورهای مثبت در مورد هراس از ویروس نام‌گذاری کرده‌‌اند. نمره کل GPQ با چک‌لیست وسواس آلودگی Y-BOCS همبستگی مثبتی داشت. این یافته به این معنی است که هراس از میکروب مفهومی مرتبط با وسواس آلودگی است و این دو می‌‌توانند یکدیگر را به شکل مثبت پیش‌‌بینی کنند. وسواس آلودگی و هراس از میکروب هر دو با نگرانی همراه هستند. 
ادراک آلودگی به ‌عنوان محرکی که می‌‌توانند گسترش یابد یا محرکی که میزان تهدید را افزایش می‌‌دهد [26]، این نگرانی را ایجاد می‌‌کند. افرادی که میکروب هراسی دارند، در موقعیت‌‌های مشکوک یا حیواناتی که ممکن است توسط میکروارگانیسم‌‌ها آلوده شوند، ترسی مداوم و بیش ‌از حد دارند و همچنین افرادی که دچار وسواس آلودگی هستند، در مورد حیوانات و به‌ویژه حشرات [27] نگرانی شدیدی را تجربه می‌‌کنند. افراد دچار هراس از میکروب و وسواس آلودگی درگیر درمان بیماری‌‌های احتمالی هستند [28]. 
در این نقطه تفاوت‌‌هایی بین افراد دچار هراس از میکروب و وسواس آلودگی ایجاد می‌‌شود؛ برای نمونه، افراد دچار هراس از میکروب فکر می‌‌کنند که مهم‌تر از ماهیت ویروس‌‌ها و باکتری‌‌ها، ترس از آلوده شدن با آن‌‌ها است، اما در افراد دچار وسواس آلودگی، وجود ویروس‌‌ها و باکتری‌‌ها مسئله‌‌ای مهم برای آن‌‌ها است. مسئله دیگر این است که افراد دچار هراس از میکروب فقط از میکروارگانیسم‌‌ها می‌‌ترسند، اما افراد دارای وسواس آلودگی، که علاوه بر میکروب‌‌ها، در مورد آلودگی‌‌های محیطی مانند آزبست، تشعشعات رادیواکتیو و مواد زائد سمی نیز نگرانی دارند [19]. 
با توجه به چاپ پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌‌های روانی [6] اختلال هراس ویژه با وجود ترس و نگرانی پایدار مشخص می‌‌شود [29]. به نظر می‌‌رسد در نگرانی‎های بیمارگونه یا وضعیت‌‌های نشخوار فکری، افراد دارای باورهای فراشناختی منفی متناقضی در مورد پیامدهای احتمالی این نوع تفکر هستند [16]. در هراس از میکروب به ‌عنوان نوعی هراس ویژه، افراد بیش ‌از حد دچار نشخوار فکری و نگرانی از آلوده شدن توسط میکروارگانیسم‌‌هایی می‌‌شوند که می‌‌توانند منجر به احساس بیماری شوند. 
علاوه بر این، اجتناب یکی دیگر از جنبه‌‌های هراس است. اجتناب از میکروب‌‌ها تنها به انسان محدود نمی‌‌شود، بلکه در سایر جانداران مانند نماتدوس نیز دیده می‌‌شود. اجتناب از باکتری‌‌های بیماری‌‌زا موضوع در نوعی کرم به نام کانورابدیتس الگانس مسئله «بودن یا نبودن» است [10]. این مخلوق هنگامی ‌که بدنش با ویروس‌‌ها و باکتری‌‌ها آلوده می‌‌شود، قسمت آلوده‌شده را قطع کرده و با قسمت سالم ادامه حیات می‌‌دهد. با دیدگاهی تکاملی، در شرایط همه‌‌گیری و جهانگیری بیماری‌‌هایی مانند کووید-19، رفتارهای اجتنابی در انسان‌‌ها نیز افزایش می‌‌یابد و هدف از این اجتناب «زنده ماندن» است. برای نمونه، دولت‌‌ها راهبردهای قرنطینه‌‌ای و محدودیت‌‌های آمدوشد را اجرا می‌کنند. 
به همین ترتیب افراد روابط اقتصادی اجتماعی خود را کاهش می‌‌دهند. این رفتارهای اجتنابی را می‌‌توان به ‌عنوان رفتارهای طبیعی قابل قبول تفسیر کرد که درنتیجه سلامت افراد را بهبود می‌‌بخشند، اما اگر این موارد به ‌صورت گوش‌به‌زنگی شدید و پایش افراطی تهدیدها خود را نشان بدهد، می‌‌تواند به اجتناب بیمارگونه در هراس از میکروب منجر شود. آخرین زیرمقیاس این پرسش‌نامه فراباورهای مثبت درباره هراس از میکروب است. 
فراباورهای مثبت به معناداری و اهمیت باورهای فراشناختی [14] در مورد هراس از میکروب اشاره دارد. باورهای فراشناختی مثبت بر سودمندی تفکر منفی تکرارشونده متمرکز هستند [30]؛ تصور بر این است که فراشناخت‌‌های مثبت نگرانی در مورد وقایع بیرونی یا تجارب درونی غیرشناختی را افزایش می‌‌دهند [31]. 
بدیهی است که سطوح بالاتر باورهای فراشناختی مثبت در مورد میکروب‌‌ها باعث افزایش هراس از میکروب در دنیای روان‌شناختی افراد و همچنین کسب نمرات بالاتر در GPQ می‌‌شود. از مدل فراشناختی چنین برمی‌آید که درمان موفقیت‌‌آمیز اختلالات اضطرابی باید به اصلاح فراشناخت‌‌ها، به‌ویژه فرانگرانی و باورهای فراشناختی منفی بستگی دارد. علاوه بر این، اعتماد بیش ‌از حد به نگرانی و تفکر مداوم به ‌عنوان راهبردی برای کنار آمدن و مقابله باید مورد توجه قرار گیرد [32]. 
نتایج همچنین نشان می‌‌دهد که هیچ تفاوتی بین میزان هراس از میکروب در مردان و زنان، و بر اساس مشخصه‌‌های جمعیت‌‌شناختی وجود ندارد. این یافته‌‌ها در پژوهش‌‌های دیگر نیز [33, 34 ,35] گزارش شده است، اما مغایر با یافته یک پژوهش دیگر [36] است. در یک مطالعه، دیستل و همکاران، در نمونه‌‌ای بزرگ از دوقلوهای هلندی اثر عوامل ژنتیکی و محیطی را روی هراس‌‌های ویژه بررسی کردند. در مطالعه آن‌‌ها تعامل جنسیت و سن با هراس ویژه ارزیابی شده است. از نظر تأثیر ژنتیکی تفاوت معنا‌‌داری بین زنان و مردان وجود نداشت. همچنین هیچ مدرکی برای تعاملات جنسی ژنوتیپ x یافت نشد [33]. 
همان‌طور که در ابتدای این مقاله ذکر شد، کووید-19 به یک بیماری جهانگیر تبدیل شده است. افراد در معرض یک ویروس مشترک قرار دارند و به‌تازگی دانشمندان توانسته‌‌اند واکسنی برای این ویروس پیدا کنند، با این‌ حال این ویروس همچنان باعث ترس عمومی از بیماری شده است [35]. 
در چنین شرایطی که همه توسط اخبار جعلی و واقعی از منابع مختلف بمباران می‌‌شوند، سطح اضطراب به ‌طور واقعی افزایش می‌‌یابد، درنتیجه بیشتر افراد صرف‌نظر از جنسیت، تحصیلات، وضعیت تأهل و همچنین کسانی که سابقه بیماری عفونی دارند و افرادی که چنین سابقه‌‌ای ندارند ممکن است نوعی تجربه هراس‌‌گونه از میکروب و به ‌طور ویژه کووید-19 داشته باشند. درواقع، افراد دچار اضطراب، به دلیل وابستگی و ترس زیاد همواره خود را وضعیتی قرار می‌دهند که به نگرانی‎هایشان دامن می‌‌زند؛ بنابراین این افراد دستاوردهای اندکی را در زندگی کسب می‌‌کنند، به همین دلیل همواره دارای هیجان‌‌های منفی بالاتری هستند [36]. 
این مطالعه با محدودیت‌‌هایی نیز روبه‌رو بوده است. اولین محدودیت این مطالعه این بود که نمونه از بین جامعه عمومی با تحصیلات نسبتاً بالا و با روش نمونه‌‌گیری گوی‌‌برفی که یک روش غیرتصادفی است انتخاب شده‌‌اند و آن‌‌ها بر اساس مصاحبه یا ابزار خودگزارشی ارزیابی نشده بودند. 
محدودیت دیگر این مطالعه این است که در دوران شیوع کووید-19 انجام شده است، که می‌‌تواند به‌ عنوان پیامدهای زمانی جهانگیری کووید-19 در نظر گرفته شود [37]. این موضوع می‌‌تواند نمره‌‌های GPQ شرکت‌‌کنندگان در این پژوهش را افزایش دهد. در پژوهش‌‌های آینده، این پرسش‌نامه باید در سایر جمعیت‌‌ها، ازجمله در افراد دارای اختلال اضطراب فراگیر، اختلال وسواسی اجباری و بیماران مبتلا به بیماری‌‌های عفونی و همچنین در میان دیگر گروه‌‌های اصلی رشدی، ازجمله کودکان، نوجوانان، و سالمندان و همین‌طور در وضعیت‌‌های تحصیلی اجتماعی گوناگون مورد مطالعه قرار گیرد. سرانجام توصیه می‌‌شود که این پرسش‌نامه در جمعیت‌‌های پیشنهادی در دوره‌‌هایی پس از پایان یافتن جهانگیری کووید-19 تکرار شود. 
نتیجه‌‌گیری 
بر اساس این یافته‌‌ها، پرسش‌نامه هراس از میکروب دارای خصوصیات روان‌سنجی قابل قبول و خوبی است. پژوهشگران می‌‌توانند از پرسش‌نامه هراس از میکروب به ‌عنوان ابزاری روا و پایا برای ارزیابی سطح هراس از میکروب در بحران‌‌های همه‌‌گیری و جهانگیری مانند کووید-19 استفاده کنند.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
کلیه رویه‌های انجام شده در پژوهش حاضر با شرکت‌کنندگان انسانی مطابق با استانداردهای اخلاقی کمیته تحقیقات نهادی و ملی بود (مطالعه مورد تایید گروه روان‌شناسی و کمیته برنامه‌های پژوهشی (RPC) کووید-19 در واحدهای استانی تهران از IAU بود). و مطابق استانداردهای PCO IRI، و با اعلامیه هلسینکی 1964 انجام شده است. 

حامی مالی
این مطالعه هیچ حامی مالی از نهادها و سازمان‌‌های دولتی غیردولتی و دانشگاهی و غیردانشگاهی نداشته است. 

مشارکت نویسندگان
تمام شرکت‌‌کنندگان در اجرای این پژوهش سهیم بوده‌‌اند.

تعارض منافع
همه نویسندگان گزارش می‌‌کنند که هیچ‌گونه تضاد منافعی در نتایج نداشته‌‌اند. 
 

References
1.WHO. Coronavirus disease 2019 (COVID-19): Situation report- 41. Geneva: World Health Organization; 2020. https://apps.who.int/iris/handle/10665/331352
2.WHO. Coronavirus disease 2019 (COVID-19): Situation report- 52. Geneva: World Health Organization; 2020. https://apps.who.int/iris/handle/10665/331476
3.WHO. Coronavirus disease 2019 (COVID-19): Situation report - 172. Geneva: World Health Organization; 2020. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200710-covid-19-sitrep-172.pdf?sfvrsn=70724b90_2
4.Mousavi SA-M, Hooshyari Z, Ahmadi A. The most stressful events during the COVID-19 epidemic. Iran J Psychiatry. 2020; 15(3):220-7. [DOI:10.18502/ijps.v15i3.3814] [PMID] [PMCID]
5.Nakhostin-Ansari A, Sherafati A, Aghajani F, Khonji M, Aghajani R, Shahmansouri N. Depression and Anxiety among Iranian Medical Students during COVID-19 Pandemic. Iran J Psychiatry. 2020; 15(3):228-35. [DOI:10.18502/ijps.v15i3.3815] [PMID] [PMCID]
6.APA. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th ed. Washington DC: American Psychiatric Association; 2013. https://www.appi.org/diagnostic_and_statistical_manual_of_mental_disorders_dsm-5_fifth_edition
7.O’Connell EG. Illustrations of child anxiety. Rhode Island: Honors Program at the University of Rhode Island; 2016. https://digitalcommons.uri.edu/cgi/viewcontent.cgi?referer=https://scholar.google.com/&httpsredir=1&article=1508&context=srhonorsprog
8.Efremova MD. [Obsessive-phobic disorders with the phenomena of mysophobia in slowly progressing schizophrenia (Russian)]. Zh Nevrol Psikhiatr Im S S Korsakova. 2001; 101(2):12-7. [PMID]
9.Belova NA. [Inbred disgust propensity in the aspect of the development of pathological personality (Russian)]. Zh Nevrol Psikhiatr Im S S Korsakova. 2012; 112(8):15-20. [PMID]
10.Lee Y-T, Wang MC. The bacterivore’s solution: Fight and flight to promote survival. Dev Cell. 2019; 49(1):7-9. [DOI:10.1016/j.devcel.2019.03.021] [PMID]
11.Shojaei SF, Masoumi R. The importance of mental health training for psychologists in COVID-19 outbreak. Middle East J Rehabil Health Stud. 2020; 7(2):e102846. [DOI:10.5812/mejrh.102846]
12.Zandifar A, Karim H, Qorbani M, Badrfam R. Mental health care for medical staff in iran during the COVID-19 pandemic; Different performance in Alborz province. Iran J Psychiatry. 2020; 15(3):243-7. [DOI:10.18502/ijps.v15i3.3817]
13.Wells A, Cartwright-Hatton S. A short form of the metacognitions questionnaire: Properties of the MCQ-30. Behav Res Ther. 2004; 42(4):385-96. [DOI:10.1016/S0005-7967(03)00147-5]
14.Wells A. Metacognitive therapy for anxiety and depression. New York: Guilford Press; 2009. https://books.google.com/books?id=sWJgx5-1y4AC&printsec=copyright#v=onepage&q&f=false
15.Bacow TL, May JE, Brody LR, Pincus DB. Are there specific metacognitive processes associated with anxiety disorders in youth? Psychol Res Behav Manag. 2010; 3:81-90. [DOI:10.2147/PRBM.S11785] [PMID] [PMCID]
16.Wells A, Carter K. Further tests of a cognitive model of generalized anxiety disorder: Metacognitions and worry in GAD, panic disorder, social phobia, depression, and nonpatients. Behav Ther. 2001; 32(1):85-102. [DOI:10.1016/S0005-7894(01)80045-9]
17.Smith KE, Hudson JL. Metacognitive beliefs and processes in clinical anxiety in children. J Clin Child Adolesc Psychol. 2013; 42(5):590-602. [DOI:10.1080/15374416.2012.755925] [PMID]
18.Ramos-Cejudo J, Salguero JM. Negative metacognitive beliefs moderate the influence of perceived stress and anxiety in long-term anxiety. Psychiatry Res. 2017; 250:25-9. [DOI:10.1016/j.psychres.2017.01.056] [PMID]
19.Goodman WK, Price LH, Rasmussen SA, Mazure C, Fleischmann RL, Hill CL, et al. The yale-brown obsessive compulsive scale. I. development, use, and reliability. Arch Gen Psychiatry. 1989; 46(11):1006-11. [DOI:10.1001/archpsyc.1989.01810110048007] [PMID]
20.López-Pina JA, Sánchez-Meca J, López-López JA, Marín-Martínez F, Núñez-Núñez RM, Rosa-Alcázar AI, et al. The yale-brown obsessive compulsive scale: A reliability generalization meta-analysis. Assessment. 2015; 22(5):619-28. [DOI:10.1177/1073191114551954] [PMID]
21.Rajezi Esfahani S, Motaghipour Y, Kamkari K, Zahiredin A, Janbozorgi M. [Reliability and validity of the Persian version of the Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale (Y-BOCS) (Persian)]. Iran J Psychiatry Clin Psychol. 2012; 17(4):297-303. http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-1453-en.html
22.Ishikawa R, Kobori O, Shimizu E. Development and validation of the Japanese version of the obsessive-compulsive inventory. BMC Res Notes. 2014; 7:306. [DOI:10.1186/1756-0500-7-306] [PMID] [PMCID]
23.Melli G, Avallone E, Moulding R, Pinto A, Micheli E, Carraresi C. Validation of the Italian version of the Yale-Brown Obsessive Compulsive Scale-Second Edition (Y-BOCS-II) in a clinical sample. Compr Psychiatry. 2015; 60:86-92. [DOI:10.1016/j.comppsych.2015.03.005] [PMID]
24.Cattell RB. The scree test for the number of factors. Multivariate Behav Res. 1966; 1(2):245-76. [DOI:10.1207/s15327906mbr0102_10] [PMID]
25.Field A. Discovering statistics using IBM SPSS statistics. 5th ed. London: Sage; 2018. https://books.google.com/books/about/Discovering_Statistics_Using_IBM_SPSS_St.html?id=JIrutAEACAAJ
26.Zanjani Z, Yaghubi H, Fata L, Shaiiri M, Gholami M. [The mediating role of fear of contagion in explaining the relationship between disgust propensity and fear of contamination (Persian)]. Iran J Psychiatry Clin Psychol. 2018; 23(4):454-65. [DOI:10.29252/nirp.ijpcp.23.4.454]
27.Ware J, Jain K, Burgess I, Davey GCL. Disease-avoidance model: Factor analysis of common animal fears. Behav Res Ther. 1994; 32(1):57-63. [DOI:10.1016/0005-7967(94)90084-1]
28.Rouel M, Smith E. Attentional bias and its modification in contamination OCD symptomatology. Cognit Ther Res. 2018; 42(5):686-98. [DOI:10.1007/s10608-018-9927-4]
29.Davis TE, Ollendick TH, Öst L-G. One-session treatment of specific phobias in children: Recent developments and a systematic review. Annu Rev Clin Psychol. 2019; 15:233-56. [DOI:10.1146/annurev-clinpsy-050718-095608] [PMID]
30.Anderson R, Capobianco L, Fisher P, Reeves D, Heal C, Faija CL, et al. Testing relationships between metacognitive beliefs, anxiety and depression in cardiac and cancer patients: Are they transdiagnostic? J Psychosom Res. 2019; 124:109738. [DOI:10.1016/j.jpsychores.2019.109738] [PMID]
31.Sugiura Y. Metacognitive, emotional, and avoidance predictors of generalized anxiety disorder. Psychology. 2017; 8(4):636-53. [DOI:10.4236/psych.2017.84041]
32.Wells A. Metacognitive theory and therapy for worry and generalized anxiety disorder: Review and status. J Exp Psychopathol. 2010; 1(1):133-45. [DOI:10.5127/jep.007910]
33.Van Houtem CM, Laine ML, Boomsma DI, Ligthart L, van Wijk AJ, De Jongh A. A review and meta-analysis of the heritability of specific phobia subtypes and corresponding fears. J Anxiety Disord. 2013; 27(4):379-88. [DOI:10.1016/j.janxdis.2013.04.007] [PMID]
34.Bourdon KH, Boyd JH, Rae DS, Burns BJ, Thompson JW, Locke BZ. Gender differences in phobias: Results of the eca community survey. J Anxiety Disord. 1988; 2(3):227-41. [DOI:10.1016/0887-6185(88)90004-7]
35.Mohammadpour M, Ghorbani V, Khoramnia S, Ahmadi SM, Ghvami M, Maleki M. Anxiety, self-compassion, gender differences and COVID-19: Predicting self-care behaviors and fear of COVID-19 based on anxiety and self-compassion with an emphasis on gender differences. Iran J Psychiatry. 2020; 15(3):213-9. [DOI:10.18502/ijps.v15i3.3813] [PMID] [PMCID]
36.Fredrikson M, Annas P, Fischer H, Wik G. Gender and age differences in the prevalence of specific fears and phobias. Behav Res Ther. 1996; 34(1):33-9. [DOI:10.1016/0005-7967(95)00048-3]
37.Fathi A, Sadeghi S, Maleki Rad AA, Rostami H, Abdolmohammadi K. [Effect of health-promoting lifestyle and psychological well-being on anxiety induced by coronavirus disease 2019 in non-medical students (Persian)]. J Arak Univ Med Sci. 2020; 23(5):698-709. [DOI:10.32598/JAMS.23.COV.1889.2]
38.Berk LE. Development through the lifespan. 7th ed. Boston: Pearson; 2018. https://books.google.com/books/about/Development_Through_the_Lifespan.html?id=bvXijwEACAAJ